Szkoła Eksploatacji Podziemnej

Obudowie kapitalnych wyrobisk górniczych stawiany jest wymóg długotrwałego ich funkcjonowania. W Lubelskim Węglu „Bogdanka S.A. kapitalne wyrobiska górnicze były i są wykonywane na znacznej głębokości tj. poniżej 900m. Towarzyszące tym wyrobiskom skały w 70% należą do słabo zwięzłych, w 25 % do skał średniozwięzłych, a w 5% do zwięzłych. Brak odporności fizykomechanicznej mułowców, iłowców i większości piaskowców drobno-ziarnistych na działanie wody lub wilgoci zawartej w atmosferze kopalnianej, wskazuje na konieczność zastosowania w wyrobiskach długotrwałej obudowy izolującej skały. Stąd też od początku budowy kopalni jak również przez cały czas wydobycia węgla, prowadzi się poszukiwania nowych rozwiązań konstrukcyjnych obudów górniczych oraz udoskonala się zastosowane.
Istotne znaczenie ma nie tylko konstrukcja obudowy wyrobiska, ale również technologia jego drążenia i wykonania. Na podstawie wieloletniego doświadczenia z budowy i eksploatacji wyrobisk w polu „Bogdanka” i „Stefanów”, opracowano nowoczesny system obudowy stalowo – kotwowo - betonowej (SKB) zastosowany w wielkogabarytowych komorach nad i pod zbiornikami retencyjnymi, chodnikach taśmowych załadowczych do kieszeni skipowej, w komorze kieszeni skipowej, wlotach szybowych i w innych wyrobiskach.
Niskie parametry wytrzymałościowe skał wokół wyrobisk wymusiły zastosowanie wzmacniania silnie uwarstwionego górotworu niskim kotwieniem, stosowania specjalnych konstrukcji obudów odrzwiowych o ograniczonej podatności z wysoko wytrzymałej stali, wysokiego kotwienia iniekcyjnego (o długości 8 do 10m), nakładania betonu natryskowego na obudowę, prowadzenia iniekcji scalającej obudowę z górotworem.
Po ok. 10 latach istnienia wyrobisk wykonanych we wspomnianej powyżej technologii, obserwuje się ich dobry stan techniczny, nie posiadający oznak oddziaływania na nie obciążeń od górotworu. Pozwala to na korzystne stwierdzenia o przypuszczalnie długotrwałej ich pracy.
W artykule omówiono warunki geologiczno górnicze, lokalizację wyrobisk, konstrukcję rozwiązań obudów, technologię wykonania obudów, prowadzony nadzór autorski, wyniki obserwacji dołowych, dalsze perspektywy stosowania i kierunki wzmocnienia wyrobisk górniczych wykonanych wcześniej.