Jan Kostrz - Głębienie szybów

~ ~ ~ ~ N-120 502,11 500,57 245 244 N-120 N-130a N-120 575,78 574,275 572,77 521,66 294 292 293 258 II III 1 650,43 N-130a VI VII 2 3 4 5 4 6 7 8 646,43 341 IV V I Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A. ul. M.Skłodowskiej-Curie 76, 59-301 Lubin tel: +48 76 840 54 05, fax: +48 76 840 54 95 pebeka@pebeka.pl www.pebeka.pl Szyb SW-4 – aktualnie realizowany projekt Szyb SW-4, którego głębienie rozpoczęło się w lipcu 2008 roku, będzie miał głębokość ostateczną 1219 m i średnicę wewnętrzną 7,5 m. Faza projektowa, prace przygotowawcze i tymczasowe, a takżewiercenie otwo- rów mrożeniowych i budowa systemu mrożeniowego rozpoczęły sięw roku 2005.Wtrakcie realizacji tegopro- jektu firma osiągnęła swój rekord głębokości mrożenia na poziomie 650m. Aby przejść przez czwartorzędowe i trzeciorzędowe osady oraz utwory dolnego triasu (zło- żone z zawodnionych piasków, żwirów, glin i słabych piaskowców), konieczne było stworzenie kolumny za- mrożonego górotworu wokół 20 długich i 20 krótkich otworów zlokalizowanych w okręgu wokół przyszłego szybu. Dodatkowe trzy otwory termalne o głębokości 630–650 m umiejscowione na zewnątrz kręgu mroże- niowego służą badaniu kształtupłaszczamrożeniowego i jego przyrostu, jak również analizie procesu rozmra- żania. W celu zapewnienia wystarczającego postępu procesu zamrażania obok szybu została wybudowana amoniakalno-solankowa stacja agregatów mrożenio- wych o łącznej mocy chłodniczej 3944 kW. W trakcie głębienia do urabiania górotworu użyto dwóch technik: w strefie zamrożonej w gruntach i ska- łach słabych wykorzystano kombajn szybowy kon- strukcji PeBeKa, a w pozostałym obszarze w skałach twardych zastosowano specjalną metodę strzałową z zastosowaniem elementów techniki gładkich ścian i ograniczonej mocy ładunków.Wstrefie niezamrażanej wykorzystano technikę strzałową z włomem równole- głym i elementami metody gładkich ścian. Ze względu na warunki geologiczne i trwałość obudo- wy w strefie mrożonej jako obudowy użyto żeliwnych tubingów.Wdolnej partii szybu zastosowano obudowę betonową lub żelbetonową. Po raz pierwszy w historii głębienia szybów na terenie Legnicko-GłogowskiegoOkręguMiedziowego koniecz- ne jest przejście przez grubą warstwę soli kamiennej na głębokości poniżej 1000 metrów. Ze względu na reologicznewłaściwości skał ten 155-metrowy odcinek zostanie pokonany w obudowie powłokowo-łukowej z profili V25 o średnicy 10 m w wyłomie, z urabianiem przy pomocy specjalnie dostosowanego kombajnu. Zakończenie procesu głębienia spodziewane jest w drugiej połowie roku 2013. Wzwiązku z rozszerzaniemsię obszaru LGOMrozpoczę- ła siębudowa nowego szybuGG-1wrejoniemiejscowo- ści Kwielice. Aktualnie trwa procesmrożenia górotworu, budowana jest również wieża szybowa. Rozpoczęcie głębienia planowane jest na czwarty kwartał roku 2013. Doświadczenia zdobyte w trakcie robót szybowych umożliwiają podjęcie przez PeBeKa wszelkiego typu projektówszybowych poza LGOM-em.Wkopalni węgla kamiennego PreussagwNiemczech PeBeKa pogłębiła Szyb Północny do głębokości 1545 m, wykonując jed- nocześnie prace montażowe. Natomiast XIII-wieczny szyb Regis, znajdujący się w historycznej kopalni soli wWieliczce i wykonanywobudowie drewnianej, został całkowicie przebudowany i stanowić będzie część trasy turystycznej. PeBeKa przeprowadziła również całkowitą likwidację dwóch głębokich szybów P-III i P-IV kopalni ZG Polkowice-Sieroszowice (LGOM), umożliwiając eks- ploatację ich filarów ochronnych. Iniekcja górotworu w szybie R-XI I. Stopa podstawowa – poziom 503.57m II. Obudowa tubingowa N-120:130a/7.5m III. Koszulka betonowa za obudową tubingową IV. Obudowa wstępna panelowa V. Pręty wzmacniające F68 VI. Stopa podstawowa – poziom 635.00m VII. Stopa podstawowa – poziom 650.43m 1–7 Otwory iniekcyjne 8 Teoretyczny zasięg płaszacza iniekcyjnego 1