Materiały konferencyjne SEP 1992

10 Underground Exploitation School * 92 1. Uprowadzenie Zasady cenotwórstwa (kształtowajiia cen) węgla kamiennego po- dają sposoby wyznaczania dwóch wielkości decyduje^cych o cenie tzn, strukturę cen oraz poziom cen. Obie te wielkości moga, być wyznaczajie w różny sposób, przy czym mogą sie one kształtować w oparciu o prawa rynku lub też mogą być wyznaczone teoretycznie (w oparciu o różne kryteria) albo mogą być podane w sposób urzędowy. JaJc wiadomo nazwa węgiel kamienny kryje ogromną ilość pro- duktów węglowych różniących się parametrami Jakościowymi, a więc różniących się tzw. wartością użytkową. Jako podstawowe parame- try Jakościowe przyjęto uważać: stopień uwęglenia, uzłarnienie, wartość opałową, zawartość popiołu, siarki i wilgoci. Inne para- metry Jakościowe są uwzględnione przy zawieraniu niektórych kon- traktów w handlu międzyneu^odowym (zawartość rtęci, ołowiu i innych metali, topliwość popiołu itd.). Zmienność parametrów Ja- kościowych w bardzo szerokich przedziałach powoduje, że praktycznie każda dostawa dotyczy innego paliwa węglowego. Z te- go też względu podaje się często przedziały parametrów jakościo- wych agregujących węgle o zbliżonych własnościach. Mimo tej agregacji na rynku może występować do kilku tysięcy różnych pa- liw węglowych. Każde z tych paliw, ze względu na różne swe war- tości użytkowe, może posiadać różną cenę. Cena ta powinna być. w zasadzie związana z wartością użytkową węgla. Problem Jednak znacznie się komplikuje gdyż ten sam węgiel może w zależności od urządzeń użytkowników, przedstawiać różną wartość użytkową. Z tego też względu istnieje szereg sposobów podejścia do proble- mu cenotwórstwa. 2. Rynkowe kształtowanie się struktury cen na węgiel Najprostszym sposobem cenotwórstwa byłoby pozostawienie me- chanizmu kształtowania się zależności poszczególnych cen od pa- rametrów Jakościowych prawom rynkowym. Wychodzi się tu ze słusznego założenia, że w Jakim okresie czasu mechanizm popytu i podaży spowodują dopasowanie potrzeb Jakościowych poszczególnych użytkowników z możliwościami Jakoś-