Materiały konferencyjne SEP 1992

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '92 105 G2W objał rejony, w których nad polami eksploatacyjnymi znalazły się kikudziesieclometrowej grubości warstwy piaskowców, zalega- jące nawet do 100 m nad stropem frontów wybierkowych. W rejonach tych zaczęły występować tzw. tąpania stropowe, związane z pęka- niem i załamywaniem sie tych warstw, w wyniku ich intensywnego podbierania. Taki rozwój wydarzeń doprowadził do ogromnej różni- cy poziomów wiedzy w zakresie tąpań pokładowych i stropowych. Nauka i praktyka górnicza stanęły przed zagadnieniem pełnego poznania mechanizmu tąpań stropowych. Stwierdzenie to nie prze- kreśla dotychczasowego, wieloletniego dorobku badawczego w za- kresie szeroko pojmowanej likwidacji zagrożeń tąpaniami stropo- wymi , generowanymi podziemna eksploatacją górniczą. Badania i obserwacje z zakresu mechaniki górotworu i sejsmologii górniczej ustaliły trzy niezmiernie ważne, fundamentalne stwierdzenia - [101: 1) wstrząsy rejestrowane na obszarze GZW są wyłącznie wstrzą- sami indukowanymi robotami górniczymi, 2) wstrząsy górnicze występują tylko w rejonach kompakcji tektonicznej, gdzie ze względu na stan napreżeń istniejących w okresie ruchów górotwórczych, skały uzyskały większą wy- trzymałość i sprężystość, 3) wstrząsy górnicze występują tylko przy prowadzeniu eksplo- atacji na głębokości większej od 300 m. 2. Dotychczasowy stan badań Badajiia prowadzone nad wstrząseuni i tąpaniami w górnictwie światowym mają w literaturze technicznej znaczny udział. Szcze- gólnie w latach 70-tych i 80-tych wniesiono znaczny wkład w poz- nanie przyczyn powstawania wstrząsów i tąpań. Niestety, za tym stanem wiedzy nie idą rozwiązania dotyczące prognozowania wstrząsów i tąpań. Mode1e opisuJące warunki powstawania zjawiska tąpań można podzielić na trzy grupy [5]: 1. Teorie Fenomenologiczne, werbalnie formułujące warunki, których spełnienie może doprowadzić do zjawiska tąpajiia. 2, Teorie wykorzystujące rozwiązania mechaniki ośrodków cią- głych, nie definiujące tąpania Jako utraty stateczności. MB