Materiały konferencyjne SEP 1992

Szkoła Eksploatacji Podziemnej * 92 163 pokładzie w tedciej sytuacji sygnałem zagrożenia winien być wy- raźny gradient pola prędkości. Z innycłi możliwych metod prognozy stanu zagrożenia można wy- mienić niedoceniana metode geoelektryczna. Formowanie sie po- wierzchni poślizgu oraz poślizg wstępny powoduje wyraźne zmiany oporności elektrycznej skał w związku z czym śledząc te zmiany, można wnioskować o stemie zagrożenia. Oczywiście metodyka pomiarów musi z jednej strony uwzględniać fizykę następujących zmian, a z drugiej możliwości metody. Istnieją również możliwości wykorzystania niektórych metod górniczych^ a zwłaszcza pomiarów konwergencji wyrobisk i ruchów stropu. Biorąc Jednak pod uwagę niewielką amplitudę przemiesz- czeń mieszczących się często w granicach błędu pomiarowego, przydatność metod bezpośredniej obserwacji Jest ograniczona. S.3. Zapobieganie tąpaniom stropowym Podane w niniejszy rozdziale uwagi maja cheirakter dyskusyjny i wynikają z opisanego wyżej modelu fenomenologicznego. Niemniej niektóre z nich znajdują potwierdzenie w praktyce chaciażby w postaci wątpliwej skuteczności stosowanych obecnie środków zapo- biegawczych. Przede wszystkim kierowanie stropem. Zagadnienie to stanowiło przedmiot odrębnych prac autora (np. Goszcz, 1991). Wykonane badani a dowodzą, że utrzymujący się w polskim górni c- twie węglowym pogląd, Jakoby stosowanie systemów zawałowych ograniczało zagrożenie tąpaniami Jest błędny. Owszem Jeżeli roz- patrywać się będzie eksploatację pierwszego pokładu w danym polu, często będącą "eksploatacją odprężającą", to wówczas system za- wałowy z przyczyn techniczno-organizacyjnych może być korzyst- niejszy tym bardziej, że za "pokład odprężający" zazwyczaj wybiera się pokład o odpowiedniej miąższości i dogodnych para- metrach geologiczno-górniczych, stosując mocne, zmechanizowane obudowy osłonowe. Organizacja pracy w ścianie zawałowej ograni- cza poza tym liczebność załogi przebywającej w strefach zagrożo- nych. W konsekwencji suma tych czynników stwarza pozorne wraże- nie o wyższości systemu zawałowego, tym bardziej że eksploatacja pierwszego pokładu nie dostarcza odpowiednio dużej 11ości do- świadczeń. Zupełnie inaczej przedstawia się to zagadnienie przy