Materiały konferencyjne SEP 1992

208 Undergroiind Exploitation School '92 ZWALCZANIE ZAGROŻENIA METANOWEGO 1. Wprowadzenie Metan towarzyszący złożom kopalin użytecznych i wydzielajac się podczas eksploatacji do wyrobisk górniczych stanowi źródło poważnego zagrożenia dla ciągłości ruchu kopalni oraz życia zatrudnionych pod ziemią górników. Największe katastrofy górnicze były spowodowane wybuchami metanu, badż wybuchami metanu i pyłu węglowego. W polskim górnictwie silnie nasycone metanem są przede wszystkim złoża węgla kamiennego. Na 70 kopalń węgla kamiennego jedynie 15 można uznać za niemetanowe. Sa one zlokalizowane we wschodniej i północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Spośród 55 kopalń metanowych w 19 wydobycie węgla byłoby niemożliwe gdyby nie stosowano drenażowego ujmowania metanu z górotworu. Towarzyszące eksploatacji wydzielanie się metanu do ściany i wyrobisk przylegających uzależnione jest od całego szeregu czynni ków geo1ogi cznych i górni czo-techni cznych, z których najważniejszymi są: - metanonośność danego pokładu węgla i pokładów towarzyszących oraz skał otaczających, - wielkość wydobycia, - warunki geologiczne w rejonie rozpatrywanych wyrobisk, - sposób kierowania stropem» - kierunek prowadzenia eksploatacji (do pola lub od pola), - ilość doprowadzanego powietrza do rejonu ściany oraz rozkład potencjału aerodynamicznego, - zmiany ciśnienia atmosferycznego. Określenie każdego z wymienionych czynników jest bardzo trudne lecz niezbędne dla prawidłowego określenia zagrożenia metanowego oraz ustalenia sposobu jego zwalczajiia. Przy eksploatacji ścianowej od pola w pokładach metanowych, w przypadku ścian zawałowych podłużnych, miejscem wzmożonego wydzielania metanu jest naroże chodnika wentylacyjnego i ściany. Wypływ metanu warunkowany jest praktycznie punktowym