Materiały konferencyjne SEP 1992

268 Underground Ebcploitation School * 92 SB 3.1. Pomiary zagrożenia wybuchem pyłu węglowego Dla ochrony przed wybuchami pyłu weglowego stosuje się powszechnie od wielu lat zapory przeciwwybuchowe pyłowe i wodne oraz opylanie wyrobisk pyłem niepalnym tak, by osiągnąć zawartość części niepalnych stałych w osiadłym pyle węglowym 7o 1 ub 80% (dla pokładów ni emetanowych i metanowych). W pewnych przypadkach wymagana ilość części niepalnych sięga 90% (np. w pobliżu transformatorów o dużej mocy), a silnie gazowych kopalniach 50% na całej długości wyrobisk. Stan zapór przeciwwybuchowych można kontrolować wizualnie, natomiast wymagana ilość części niepalnych musi być kontrolowana na bieżąco przez pobieranie prób pyłu i wykonywanie oznaczeń. Pobierainia prób dokonuje sie przez omiatanie całego obwodu wyrobiska w pasach szerokości 20 cm. W dwustu metrowych strefach zabezpieczajacych ilość pobranych prób przed wybuchem pyłu węglowego wynosi 3m, a odległość między nimi około 30 cm. Pobrany pył przesiewa sie wstępnie przez sito 3 mm i tworzy sie Jednorodna mieszaninę wszystkich prób stanowiących jedna próbę dla całej strefy. W laboratorium kopalni wykonuje się oznaczenia zawartości części niepalnych stałych przez spalanie odważonej masy pyłu (ok. Ig) w temperaturze 480° w czasie 3 godzin. 2e względu na powszechne stosowanie opylania, i 1ości analiz w większości laboratoriów przekracza 1000 na miesiąc. Wiąże się to z bardzo duża pracochłonnością, zużyciem energii na spalenie, a przedewszystkim z opóźnieniem w informowaniu odpowiednich służb o stanie zabezpieczeń przeciwwybuchowych. W przypadku najlepszej nawet organizacj i wykonywania anali z i przekazywania wyników, decyzja o uzupełnieniu zawartości części niepalnych w danej strefie może być podjęta w ciągu 12 godzin. Dla uniknięcia tych niedogodności, w związku z 1icznymi żadaniami kopalń, opracowano metodę i aparaturę do szybkiego oznaczania zawartości części niepalnych stałych w pyle węglowym. Po licznych badan i ach wybrano metodę wykorzys t ujaca zależność natężenia wstecznie rozproszonego promieniowania ^ od składu chemicznego materiału rozpraszającego, czyli badanego py- łu. W polskim górnictwie do opylania wyrobisk stosuje się pył