Materiały konferencyjne SEP 1992

314 Underground Ebcploitation School * 92 Człowiek dla pokrycia swoich potrzeb gospodarczych wydobywa rocznie około 100 mld ton surowców w roku . Równocześnie według niektórych autorów tylko jedna, trzecią produktów działalności przemysłowej stanowią produkty finalne , reszta to odpady w postaci stałej, płynnej i gazowej. Szacuje sie , że w świecie rocznie na składowiska odprowadza się ponad 30 mld ton materiałów stałych , z których zdecydowana większość stanowią odpady przemysłowe. Najbardziej zdegradowanym rejonem w kraju jest woje- wództwo katowickie a szczególnie jego część zwana Górnośląskim 2 Okręgiem Przemysłowym. Na powierzchni około 6700 km nagromadzo- no ponad 1 mld ton odpadów stałych (około 150 tyś. t/km^ ). Jest to sytuacja niespotykana w żadnym innym rejonie świata. Równo- cześnie w terenie tym, podziemny przemysł wydobywczy tworzy co 3 roku ponad 120 tys.m pustek , z których pewna część może być wykorzystana do lokowania odpadów , co czynił człowiek już wiele tysięcy lat temu. Pierwszym udokumentowanym archeologicznie przykładem pozostawiania w zrobach odpadów sa Krzemionki Opatowskie (2500 lat p.n.e.). Pozostawioną w pustkach skałę płonną wykorzystywano w technolog! wydobycia kopaliny do podpierania stropu - czyli podsadzania. Tak było przez tysiąclecia , a materiałami lokowa- nymi pod ziemią były wyłącznie odpady górnicze. Zastosowanie podsadzki hydraulicznej {1864), pneumatycznej (1924) czy wresz- cie utwardzanej (ok.1930) spowodowało jedynie zmiany ilościowe . Idea wykorzystania pustek poeksploatacyjnych dla deponowania innych pozagórniczych odpadów , jest również stosunkowo stara . Na przykład pierwsze próby lokowania w zrobach odpadów palenis- kowych przeprowadzono w kopalni polskiej już w latach pięćdzie- siątych. Duże możliwości deponowania odpadów stwarza opracowana w AGH tak zwana technologia zawiesinowa bazująca na własnościach odpadów paleniskowych.Szczególną jej zaletą jest fakt, że trans- portowana rurociągami suspensja ulokowana w pustce przechodzi w ciało stałe o bardzo małej przepuszczalności dla gazów i wody . W technologi i tej można stosować również inne drobnofrakcyjne odpady takie jak z procesów odsiarczania węgla i spalin ,