Materiały konferencyjne SEP 1992

44 Underground Exploitation School * 92 1. Wstęp Eksploatacja górnicza, jak każdy inny rodzaj działalności przemysłowej, powoduje pewne negatywne oddziaływania na otaczające środowisko i na obiekty powierzchniowe i podziemne, a wśród nich oddziaływania zwane popularnie "szkodami górniczymi", przez które zasadniczo rozumiemy wszelkie skutki obniżeń terenu, spowodowane zarówno bezpośrednimi jak i pośrednimi wpływami eksploatacji. Mianem szkód górniczych określa się także negatywne skutki zjawiska \^trzasów indukowanych eksploatacja górniczą. Ten drugi rodzaj szkód górniczych, Jako genetycznie odmienny, rzadszy i związany raczej z eksploatacją prowadzoną na większych głębokościach, a tym samym o młodszym rodowodzie, pominiemy jednak w naszych rozważaniach. Górnictwo, JaJco wielorako odpowiedzialne za czynione szkody, starało sie od dawna przewidywać rozmiar szkód związanych z planowaną eksploatacją, a w szczególności starało się przewidywać wartości możliwych obniżeń terenu i wielkości pochodnych, decydujących o rozmiarze szkód. Zagadnienie prognozowania deformacji górotworu pod wpływem eksploatacji górniczej jest jednak tak trudne, jak złożony jest ośrodek, z którym mamy dc czynienia. Ośrodek ten Jest bowiem wysoce niejednorodny, anizotropowy, w różnym stopniu i na różne sposoby nieciągły, o nieznanych do końca własnościach, a Jeśli znanych wyrywkowo, to głównie z badsm na próbkach, co nie stanowi dostatecznie jasnej informacji o zachowaniu się skał w masywie, a na dodatek tych wszystkich trudności jest to ośrodek podziurawiony przestrzennym układem wyrobisk górniczych o bardzo złożonej geometri i. Z wymienionych powodów górnictwo, badając przydatność i częściowo wykorzystując cały arsenał model i i metod stworzonych przez współczesną naukę, głównie mechanikę i natrafiając na przeszkody w wykorzystaniu bardziej złożonych modeli z powodu nieznajomości własności ośrodka, stale wraca do punktu wyjścia ~ do podłoża empirycznego prognoz i tworzy nowe lub udoskonala stare metody prognozowania o rodowodzie całkowicie lub częściowo empirycznym.