Materiały konferencyjne SEP 1992

62 Underground Exploitation School * 92 1. Założenia loetody badawczej Metoda sejsmiczna, z uwagi na swoje cechy informatywnosci i technologiczności Jest niezwykłe przydatna w rozwiązywaniu zadań geomechanicznych związanych z zagrożeniem tąpaniami. Do zadań tych należy wyznaczanie stref koncentracji naprężeń względnie stref odprężonych przed frontem eksploatacji ściano- wej oraz kontrola skuteczności profilaktyki przeciwtąpaniowej. Stan naprężeń Jest. jak wiadomo, jednym z podstawowych czynni- ków kształtujących poziom zagrożenia tąpaniami (Kłeczek i Zorychta, 1987). St refy koncent racJ i 1 ub dekoncent racJ i naprężeń mogą być wyprzedzająco lokalizowane, a następnie oceniane pod względem zasięgu i intensywności. Możliwość ta wynika z istnienia fizy- cznej relacji pomiędzy strukturą górotworu - kształtowaną lo- kalnym układem naprężeniowo-deformacyjnym - a parametrami cha- rakteryzującymi pole sejsmiczne propagacji fal sprężystych w badanym frgmencie górotworu (Babiński, 1980). Drugim, obszernym polem zastosowań dla tej metody są zagadnienia związane z określaniem ciągłości pokładu węglowego, wykrywanie zaburzeń geologicznych i śledzenie mikro- i mezotektoniki złoża. Wspólną cechą łączącą te dwie dziedziny zastosowaji Jest fakt, że zarówno zmiany zachodzące w górotworze pod wpływem prowadzonej eksploatacji jak i zmienność litologiczna będąca efektem historii geologicznej złoża znajdują swoje odzwierciedlenie we wartościach i rozkładzie kinematycznych^ i dynamicznych parametrów fal sejsmicznych. Do podstawowych parametrów sejsmicznych, które można mierzyć instrumentalnie należą : - prędkość propagacji fał sejsmicznych, współczynnik tłumienia (względnie Jego odwrotmość t J. współczynni k transmi sJ i) ampli tudy 1 ub energi i fal i sejsmicznej określonego typu, w badanym ośrodku. W niniejszym artykule zagadnienie to przedstawiono w oparciu o drugi, z w/w parametrów sejsmicznych, tj. współczynnik transmisji fal i sejsmicznej. Dla jego określania opracowana została metodyka pomiarowa i interpretacyjna wykorzystująca