Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Tadeusz Muszkiet Polityka państwa wobec przemysłu górniczego realia i perspektywy Wprowadzenie Surowce mineralne, a w szczególności surowce zaliczane w nomenklaturze światowej do strategicznych, ze względu na ich uniwersalny charakter w życiu społecznym i eko- nomicznym każdego rozwiniętego kraju - podlegają szczególnym prawom i normom, a to z uwagi na bezpieczeństwo zaopatrzenia, suwerenność, ekonomię i ekologię. Gospodarka zasobami surowców mineralnych oraz ich górnicza eksploatacja w Polsce (tak zresztą jak i w innych krajach w świecie) - podlegają specjalnemu ustawodawstwu - ustawie o prawie geologicznym i ustawie o prawie górniczym (nowelizacja tych ustaw z dnia 9 lutego 1991 r.). Ustawy te m.in . stanowią: ,Złoża kopalin są właśnością Skarbu Państwa". „W granicach ustalonych przez ustawy - Skarb Państwa - z wyłączeniem innych osób, korzysta ze złóż kopalin, zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swojego prawa oraz może oddawać je w użytkowanie górnicze przez udzielanie koncesji". „Uprawnienia i obowiązki wynikające z własności, wykonuje w imieniu Skarbu ^ Państwa - Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w odniesieniu do złóż kopalin objętych przepisami Prawa Górniczego" „W stosunku do złóż kopalin, których wydobycie nie podlega Prawu Górniczemu - uprawnienia i obowiązki wykonuję - wojewoda właściwy ze względu na położenie złoża. Powyższe kryteria i przepisy ustawowe kwalifikują górnictwo jako całość branży - a więc i przedsiębiorstwa górnicze - do stosowania względem nich innych zasad fun- kcjonowania w stosunku do pozostałych gałęzi przemysłu. Strategiczne surowce mineralne - głównie surowce energetyczne - węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, uran oraz ich pochodne - znajdują szczególne usytuowanie w systemach instytucjonalnych i ekonomiczno-finansowych w krajach wy- soko rozwiniętych. Wielkość bowiem posiadanych zasobów tych surowców, zdolności 108 Tom I