Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Waldemar Korzeniowski Współczesne metody pomiarów geomechanicznych in situ z inteligentną akwizycją danych L Potrzeba i możliwości badania górotworu in situ Współczesna działalność inżynierska związana zarówno z budownictwem lądowym jak i budownictwem podziemnym oparta jest zawsze na szczegółowej analizie zacłiowania się podłoża skalnego, masywu lub górotworu. Do tego celu wykorzystuje się rozmaite narzędzia i metody badawcze charakterystyczne dla odpowiednich dyscyplin naukowych. Zwolennicy rozwijania i stosowania teoretycznych zasad opisujących poszczególne, istotne ich zdaniem, zjawiska fizyczne opracowują coraz to nowsze i bardziej skomplikowane modele bądź wzory mające na celu odzwierciedlenie rzeczywistych warunków panujących w danym ośrodku skalnym i środowisku. W każdym przypadku dużą barierę stanowią tzw. dane wejściowe, na których oparte są rozważania. Ich mnogość umożliwia wprawdzie przeanalizowanie teoretycznie nieskończonej liczby kombinacji wartości poszczególnych parametrów, ale jednocześnie nie pozwala na jednoznaczną interpretację i wybór opty- malnego wariantu przez inżyniera projektanta lub praktyka. Dzisiaj nie trzeba chyba już nikogo przekonywać jak ważne znaczenie mają prawidłowo zaprogramowane i wykonane badania doświadczalne, szczególnie jeśli mamy do czynienia z bezpośrednim zagrożeniem życia ludzi. Taka sytuacja występuje z pewnością podczas podziemnej eksploatacji złóż surowców mineralnych na dużych głębokościach oraz w trakcie wykonywania innych wyrobisk podziemnych nie służących wydobywaniu kopalin. Obecnie w świecie, w zakresie geotechniki czy geomechaniki prowadzi się zarówno liczne podstawowe badania laboratoryjne, badania modelowe oraz badania polowe (in situ). Interpretacja wszelkich badań doświadczalnych, niezależnie od dyscypliny naukowej, jest oczywiście również skomplikowana i często niejednoznaczna. Wydaje się jednak, że może być doskonałym uzupełnieniem rozważań teoretycznych w wielu przypadkach odzwierciedlają- cym rzeczywisty stan panujący w górotworze bądź masywie skalnym. Poziom współczesnej wiedzy, rozwój elektroniki, mikroprocesorów, techniki kompu- terowej i sposobu przetwarzania danych czy wreszcie inżynierii materiałowej sprawia, że rzeczy wręcz niemożliwe do zrealizowania jeszcze wczoraj stają się zupełnie realne dzisiaj. Technika pomiarowa, ciągła obserwacja i bieżąca interpretacja różnorodnych 238 Tom I