Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 7. Wnioski Analiza możliwości zwiększenia efektywności technologii podsadzki hydraulicznej, przeprowadzona z perspektywy jej lOO-letniego rozwoju - jest pouczająca. Z tej perspektywy widać wyraźnie, że eksploatacja pokładów z zastosowaniem podsadzki hydraulicznej pojawiła się w górnictwie gdy wybieranie z zawałem stropu było jedynym powszechnie przyjętym sposobem. Podsadzka wygrida konkurencję z tym monopolistą w „w wielkim stylu", wygr^a swą skutecznością w rozwiązywaniu problemów ówczesnych kopalń i swą eko- nomiczną efektywnością. W ciągu kilkunastu lat pojawiły się (i występują nadal) kopalnie, które 100% swego wydobycia uzyskują z podsadzką hydrauliczną. W okresie 15 lat (1955-1975), z zastosowaniem tej podsadzki wydobywano na Górnym Śląsku tyle samo węgla co z zawałem, tj. około 30 do 60 min ton/rok (rys. 2). Nie jest więc prawdą, że technologia hydraulicznego podsadzania nie jest konku- rencyjna w stosunku do dewastacyjnej technologii zawałowej - co dość często usiłują udowadniać przeciwnicy jej stosowania. Podsadzka hydrauliczna została wyrugowana z kopalń węgla głównie w latach 1975-1985, w okolicznościach wyjątkowych, gdy w szczytowej fazie proilościowej presji na wzrost wydobycia - funkcjonowanie praw ekonomiki było wyraźnie ograniczone, konieczność ochrony środowiska była ignorowana, a przenoszenie eksploatacji na coraz głębsze poziomy nabrało niebywałego tempa. Drastyczny spadek wydobycia z zastosowaniem podsadzki hydraulicznej obserwowany w ostatnim dwudziestoleciu nie może być odczytywany jako dowód na jej niekonku- rencyjność w stosunku do technologii zawałowej. Również występujący od roku 1975 wyraźny spadek koncentracji produkcji w ścianach podsadzkowych - w stosunku do zawałowych - nie jest dowodem na niekonkurencyjność eksploatacji z podsadzką hydrauliczną. Jest, owszem, dowodem na opóźnienie wystę- pujące w rozwoju technologii, ale nie na jej „wrodzoną" niewydolność. Gdyby chociaż niewielki ułamek tego potencjału badawczo-rozwojowego, który był angażowany w rozwój technologii zawałowej - zost^ skierowany na poprawę sprawności podsadzki hydrauli- cznej, luka między rozwojem procesu podsadzania wybranych przestrzeni a rozwojem procesów obudowy i urabiania - w ogóle by nie wystąpiła. Ten niewielki potencjał, który w kopalniach i zapleczu badawczym pracował nad rozwojem podsadzki, wystarczył jedynie aby ujawnić wyraźne możliwości zlikwidowania pojawiającej się luki, ale nie był w stanie zapobiec jej wystąppieniu w kopalniach. Przedstawiony przegląd rozwoju czterech podstawowych ogniw technologii podsadzki hydraulicznej: podsadzkowni, zasilania instalacji rurowych, rur i armatury do przesyłu podsadzki oraz podsadzania wyrobisk - wykaz^, że w żadnym z nich nie występują ograniczenia, które mogłyby skutecznie uniemożliwić wzrost koncentracji produkcji w przodkach podsadzkowych. Przeciwnie! We wszystkich ogniwach są wyraźne rezerwy i szanse rozwojowe. Ich wykorzystanie, jak to potwierdza doświadczenie przodujących kopalń, umożliwia uzyskiwanie w ścianach prowadzonych z podsadzką hydrauliczną wydobycia porównywalnego z tym, które uzyskuje się w ścianach zawałowych. Sekcja II 281