Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Szkoła Eksploatacji P(xlziemnej '93 byd wymuszony pośrednio przez te same organy decyzyjne poprzez urzędowe rozwiązania sposobów rozliczenia cen i kosztów u użytkowników węgla. Wówczas poziom cen nie ma nic wspólnego z prawami rynku (popytem-podażą) i producenci sa jakby „rozgrze- szani'' systemowo z zaistniałej sytuacji cen węgla. Problem ten jest dość złożony a dla wielu obserwatorów rynku węglowego często nieuświadamiany. Analiza takich zjawisk nie jest jednak przedmiotem niniejszej pracy. Należy tu dodać, że poziom cen węgla ustalany może być na podstawie szeregu innycłi kryteriów. Omówiono je w pracy [10]. Struktura cen węgla może być konstruowana także na podstawie różnych kryteriów. Szerzej omówiono je w pracy [9]. Wybór kryteriów jest sprawą umowną. Uważam jednak, że dla organizacji składającej się z samych kopalń (tzn, bez użytkowników) punktem wyjścia powinno być skonstruowanie cen na podstawie własności technologi- cznych t)ędącego do dyspozycji węgla. Przez własności technologiczne węgla należy rozumieć: skład ziarnowy węgla, skład ciężarowy (densymetryczny) węgia. Skład ziarnowy węgla otrzymuje się na podstawie analiz polegających na rozsianiu urobku węglowego na klasy ziarnowe na kolejnych wybranych sitach. Skład ziarnowy pokazuje jaką ilość (tonażowo, procentowo) poszczególnych klas ziarnowych (sortymen- tów) otrzymać można z urobku surowego. Każdy urobiony węgiel posiada własną charakterystykę składu ziarnowego. Graficznie obrazowana ona jest poprzez krzywą składu ziarnowego. Skład ciężarowy węgla otrzymuje się na podstawie analiz polegających na rozdzieleniu danej klasy ziarnowej na frakcje różniące się gęstością (ciężarem właściwym). Rozdział ten odbywa się w cieczach ciężkich (w laboratorium w wodnej mieszaninie chlorku cynku) o kolejno wzrastających gęstościach w przedziale od l,3g/cm^ do l,8g/cm^. Wydzielanie frakcji jest możliwe gdyż wraz ze wzrostem zawartości popiołu w po- szczególnych ziarnach węglowych posiadają one większą gęstość. W wydzielonych frakcjach określa się parametry jakościowe węgla (zawartość popiołu, siarki, części lotnych, wartość opałową i inne wg potrzeb). Skład ciężarowy pokazuje nam jaką ilość (tonażowo, procentowo) koncentratu o określonych parametrach jakościowych można otrzymać z urobku surowego w trakcie wzbogacania węgla. Każdy węgiel posiada własną charakterystykę składu ciężarowego (densymetrycznego). Graficznie przedstawia ją zespół krzywych wzbogacałności. Każda kopalnia wchodząca w skład grupy kopalń powinna dla każdego eksploato- wanego lub przewidzianego do eksploatacji pokładu wykonać badania technologiczne określające składy ziarnowe i składy densymetryczno-jakościowe. Dane te pozwolą na określenie ilości i rodzaju sortymentów możhwych do wyprodukowania oraz ilości i rodzaju produktów handlowych (różniących się parametrami jakościowymi) możliwych do uzyskania w trakcie wzbogacania w zakładzie przeróbczym. Posiadając dane o sortymentach i możliwych do uzyskania koncentratach handlowych można dopasować strukturę cen do jakości węgla tak aby uzyskiwane ceny pokryły koszty pozyskania węgla będącego w dyspozycji danej kopalni. Stworzony w ten sposób Sekcja I 31