Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 prawie takie same. Poza urabianiem skał na bloki (tj. około 100 tys. Mg - 600 tys. m^ elementów w 1990 roku) powszechnie stosuje się strzelanie długimi otworami o średnicy 90-115 mm z inicjacją ładunku MW zapalnikami. Do inicjacji stosuje się głównie zapalniki milisekundowe (ok. 39%) natomiast zapalniki natycłimiastowe używane są przeważnie do strzelania wtórnego (rozdrabnianie brył ponadwymiarowych). Do inicjowania ładunków MW używany jest również lont detonujący (w ilości około 19 tys. mb na min Mg urobku). Do urabiania złóż w zależności od warunków (głównie zawilgocenia otworów) stosuje się: — MW granulowane (saletrole i saletroty) - 51% — trotyl do otworów zawodnionych - 2-3% — trotyl do saletrotów - 27% — hydroamonity (znikoma ilość) - 0,2% — amonity - 4%. — inne (dynamity, MW wojskowe). Do strzelali pomocniczych oraz do inicjacji jako ładunki udarowe stosowany jest amonit i dynamit w nabojach zużycie odpowiednio 2,5% i 6% oraz kształtki trotylowe w ilości około 1%, Według analizy zebranych materiałów wskaźniki zużycia środków strzałowych dla wydobycia surowców skalnych są następujące: a) zapalniki elektryczne - 35,4 tys.szt./mln Mg wydobycia, b) materiały wybuchowe - 271,45 Mg/mln Mg wydobycia, c) lont detonujący - 19 660 mb/mln Mg wydobycia. Są to wskaźniki średnie obliczone na podstawie zebranych ankiet. Potwierdzają one powszechnie przyjmowane wskaźniki jednostkowego zużycia materiału wybuchowego potrzebnego do urabiania skał w granicach 0,15--0,3 kg/Mg urobku. Dla urabiania rudy siarki stosowane są takie same metody urabiania (długie otwory strzałowe) jak dla wydobycia innych surowców skalnych. Urabianie wykonuje się strzelając saletrolem inicjowanym ładunkami amonitów i kształtkami trotylowymi. W otworach zawo- dnionych (w części mokrej) stosuje się do strzelania trotyl (1.700 Mg). Wskaźniki zużycia środków strzałowych wynoszą: a) zapalniki elektryczne - 12,1 tys. szt./mln Mg rudy, b) materiały wybuchowe - 211,46 Mg/mln Mg rudy. Do inicjowania stosuje się głównie zapalniki milisekundowe (ok. 78%). Zapalników natychmiastowych używa się do strzelań wtórnych. Stosowanie trotylu do strzelali w otwo- rach zawodnionych jest bardzo kłopotliwe. Przeważnie używany jest trotyl łuskowany, który t»ardzo trudno tonie w wodzie. Powoduje to powstawanie progów i niepełną detonację trotylu (zatruwanie środowiska). Wydaje się więc celowe zastąpienie trotylu używanego do otworów zawodnionych ładunkami dynamitu o większych średnicach i masach. Można przyjąć, że zużycie dynamitów z tego powodu może wzrosnąć o ponad 100 Mg rocznie. W grupie materiałów wybuchowych największe zużycie (jeśli nie ladzie innych MW np. zawiesinowych lub emulsyjnych) przypadnie na MW granulowane tj. saletrole Sekcja V 363