Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Zbigniew Onderka, Roman Biessikirski Jacek Sieradzki, Jan Winzer Badania drgań sejsmicznych przy strzelaniu i opracowywanie wyników pomiarów dla określenia ich intensywności z urabianiem skał za pomocą MW związane jest wzbudzenie nieraz silnych wstrząsów (fal sejsmicznych), które mogą wpływać szkodliwie na różne obiekty kopalniane oraz na zabudowania znajdujące się w sąsiedztwie wyrobisk górniczych. Określenie stopnia ich szkodliwości przeprowadza się wyłącznie przez pomiary za pomocą odpowiedniej aparatury. Wiadomo bowiem, że wszelkie obliczenia oparte na założeniach teoretycznych czy korzystanie z gotowych wzorów empirycznych, podawanych w literaturze, nie dają na tyle dokładnych wyników, aby mogły one być podstawą oceny szkodliwości drgań. Dlatego tylko bezpośrednie pomiary, wykonywane w danych warunkach geologicznych i górniczych, umożliwiają prawidłowe określenie intensywności drgań parasejsmicznych. Po detonacji ładunku MW tworzy się w środowisku skalnym kilka rodzajów fal rozchodzących się z różnymi prędkościami. Fale te przechodząc przez środowiska o odmiennych właściwościach sprężystych oraz ulegając załamaniom i odbiciom na płaszczyznach podziału masywów skalnych rozdzielają się na różne rodzaje fal, pi^y tym tracą część energii, a rezultatem tego jest stosunkowo szybkie zmniejszanie się drgań maksymalnych. Dlatego na małych odległościach od źródła fal, gdzie drgania są największe, ruch falowy jest najprostszy, a dopiero w większych odległościach następuje skomplikowanie obrazu falowego. Dla uproszczenia opisu zjawiska zakłada się, że środowisko jest sprężyste a ruchy cząstek mają postać drgań zbliżonych do sinusoidalnych. Pozwala to w prosty sposób wyznaczać parametry drgań, takie jak: przemieszczenia, prędkości i przyspieszenia, a także związane z nimi naprężenia i odkształcenia czy też ich energię. Bezpośrednia rejetracja drgań przestrzennych jest ot>ecnie technicznie niemożliwa do przeprowadzenia, dlatego stosowana aparatura w uproszczeniu rozkłada je na trzy składowe wzajemnie prostopadłe. Orientacja składowych może być dostosowana do kierunku pomiarowego lub badanego obiektu, a analizę drgań przeprowadza się dla poszczególnych składowych lub wektorów płaskich i przestrzennych, W szczególności Sekcja V 371