Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Underground Exploitation School '93 24-28mm nic detonują całkowicie i obserwuje się występowanie częściowych niewy- pałów. Obecnie stosowane materiały wybuchowe charakteryzują się zwiększoną wra- żliwością i niewątpliwie z£q)ewniają całkowitą detonację w nabojach o mniejszej średnicy. Z powyższego wynika, że zmniejszenie średnicy naboi nie może być nieo- graniczone. Dla każdego materiału wybuchowego istnieje minimalna krytyczna średnica ładunku, która z ^ w n i a całkowitą detonację bez powstawania niewypałów. Zmniejszenie średnicy otworu, a co za tym idzie - zmniejszenie średnicy naboju - zmniejsza szybkość detonacji oraz podwyższa zawartość tlenków azotu w gazach postrzałowych, 11. Wpływ głębokości otworu Na zawartość i skład gazów postrz^owych ma również wpływ głębokość otworu strzałowego; im jest ona większa, to znaczy im większa jest masa skały otaczającej ładunek i im większa energia wyzwala się podczas detonacji materiału wybuchowego, tym pełniej przebiega jego rozkład i tym mniej tworzy się tlenków azotu. Z tego względu coraz powszechniejsze stosowanie głębokich otworów jest prawidłowe. 12, Wpływ przybitki Dostatecznie gęsta przybitka o wytrzymałości zbliżonej do wytrzymałości urabianych skał, zapewnia niezawodną detonację ładunku materiału wybuchowego, a tym samym normalny przebieg reakcji, wyrażający się w tworzeniu głównie końcowych produktów wybuchu. Im większa jest „tęgość" (czyli gęstość) przybitki, tym większa jest kruszność i zdolność do wykonania pracy przez materiał wybuchowy, a tym samym pełniejszy przebieg reakcji wybuchu i mniejsza ilość tworzących się gazów toksycznych. Podczas strzelania bez przybitki lub przy zastosowaniu nieodpowiedniej przybitki ilość toksycznych składników gazów powybuchowych wzrasta kilkakrotnie. Stan atmosfery kopalnianej po detonacji materiałów wybuchowych Po odstrzale widoczny jest obłok gazów, pyhi oraz mgły wodnej (która powstaje po ochłodzeniu gazów o dużej wilgotności). Ilość mgły potęguje się, gdy skały są wilgotne lub występuje woda w atmosferze wyrobiska. W ol)łóku gazów można też stwierdzić obecność resztek nierozłożonego materiału wybuchowego. Po odstrzale w węglu, w po- wietrzu występować może tak dużo pyłu węglowego, że gazy mają brązowe zabarwienie, mogąc sugerować dużą zawartość tlenków azotu. Może się zdarzyć, że w urobku lub na ociosach przodku wyrobiska znajduje się rozproszony materiał wybuchowy nitroglice- rynowy, powodujący bóle głowy. Po detonacji materiałów wybuchowych, gazy przedostają się do powietrza kopalnianego w sposób bezpośredni, mieszają się z nim i mogą wchodzić w reakcję. Najczęściej podczas detonacji materiału wybuchowego wydziela się tlenek azotu, który po zmieszaniu z powie- 382 Tom I