Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Underground Exploitation School '93 załogi i stanowiska odpalania ładunków powinny jednak być tak wyznaczone i przy- stosowane, aby zapewniona była skuteczna ocjtu-ona przed rozrzutem odłamków, oberwaniem się skał i gazami postrzałowymi. 2. Ograniczenie ilości emitowanych gazów toksycznych do powietrza kopalnianego Ważnym elementem w tecłinice urabiania skał rołwtami strzałowymi, jak już wspomniano, jest między innymi przybitka otworów strzałowych. Długość kolumny przybitki i jakość materiału, z którego jest sporządzona, w sposób istotny wpływają na skład i ilość gazów toksycznych, powstających podczas detonowania ładunków materiałów wybuchowych w otworach strziJowych. Efektywnym środkiem sprzyjającym obniżaniu ilości gazów toksycznych jest sto- sowanie neutralizatorów, to jest ciał, które zoł>ojętniają gazy powybuchowe na- tychmiast po ich utworzeniu. Do neutralizatorów zalicza się: wapno gaszone, wapno palone, dwuwęglan sodowy, sole metali alkalicznych oraz wodne roztwory al- kaliczne, np. sody. Przybitka z w^ na gaszonego wywiera zdecydowany wpływ na obniżenie stężenia toksycznych składników w gazach postrzałowych, silniejszy - w stosunku do tlenków azotu, słabszy - w stosunku do tlenku węgla. Obniżenie to, w zależności od rodzaju materiału wybuchowego i warunków strzelania może osiągać nawet 30% (średnio 28%). W celu obniżenia zawartości toksycznych składników w gazach postrz^owych przeprowadzono badania ruchowe z przybitką alkaliczną z roztworem sody, która wywiera jeszcze bardziej zdecydowany wpływ na obniżenie zawartości tlenków azotu; w gazach postrzałowych obniżenie to osiąga 50%. Innym, również bardzo efektywnym sposobem zmniejszania ilości powstających gazów toksycznych jest zraszanie przodku i urobku roztworem alkalicznym, np, roztworem sody. 2 ^ z a n i e może odbywać się za pomocą dysz lub przez detonację naboju materiału wybuchowego, umieszczonego w pojemniku polietylenowym z omawianym roztworem. Detonacja nał)oju umieszczonego w pojemniku (w celu rozproszenia roztworu) powinna odbywać się równocześnie z „odstrzałem" przodku; dodatkową zaletą tego sposobu jest zmniejszenie zapylenia wyrobiska. 4. Możliwość zatrucia nitroestrami przy prowadzeniu robót strzałowych W produktach detonacji materiałów wybuchowych nitroestrowych, a mianowicie dynamitów i barbarytów, powstają różne gazy oraz - często rozpylone i rozrzucone - cząstki niezdetonowanego materiału wybuchowego. W latach osiemdziesiątych, kiedy w kraju wystąpił brak nitrogliceryny do produkcji górniczych materiałów wybuchowych nitroglicerynowych, zaczęto zastępować nitro- glicerynę w całości lub w znacznej części (do 80%) bardziej lotnym nitroglikolem. 386 Tom I