Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Jerzy Wanat Środki strzałowe dla potrzeb górnictwa 1. Krótki zarys historii zakładu Fabryka w Bieruniu została założona w 1871 roku. Do roku 1924 zakład istniał tylko jako fabryka dynamitów. Nitroglicerynę produkowało się wg typowych rozwiązań rodziny Nobel. W 1925 roku wybudowano kompletny, nowoczesny oddział produkcji lontów wszystkich typów, tj. górniczych, przemysłowych i specjalnych. Badanie gotowych lontów odbywało się na urządzeniach świetlnych, akustycznych oraz przede wszystkim przy pomocy aparatu Rentgena. Była to absolutna nowość. Również w roku 1925 wybudowano oddziały produkcji łusek i spłonek górniczych, zaś w roku 1927 został wybudowany pierwszy w Polsce oddział produkcji zapalników elektrycznych dla celów górniczych i przemysłowych. Były to tzw. zapalniki proste. W latach powojennych rozbudowano wydziały i uruchomiono produkcję dynamitów i zapalników elektrycznych, pod kątem pełnego zabezpieczenia potrzeb krajowego gór- nictwa węglowego i skalnego, jak również i na eksport. Ot)ecnie zakłady są w stanie sprostać prawie każdemu zamówieniu w zakresie produkcji zapalników i dynamitów. 2. Ewolucja, klasyfikacja, technologia produkcji zapalników elektrycznych z najnowszymi tendencjami w tej dziedzinie Zakłady w Bieruniu rozpoczęły produkcję spłonek dla górnictwa w 1925 roku. Spłonka jest to metalowa łuska, w której znajduje się zaprasowany materiał wybuchowy, Spłonki były inicjowane lontem. W 1927 roku uruchomiono tak zwane zapalniki proste, które służyły do inicjacji spłonek pobudzających w miejsce stosowanych do inicjacji lontów. Zapalniki te składały się z dwóch przewodów żelaznych ocyn- kowanych lub miedzianych o średnicy 0,6 mm. Przewód izolowany był papierem kablowym, a następnie smołowany. Do końca przewodów przylutowana była główka zapalcza, wsunięta w tulejkę papierową. Zapalniki te były łączone ze spłonkami tuż przed użyciem w kopalniach. Do końca 1939 roku zakłady w Bieruniu Starym pro- dukowały 4 rodzaje zapalników prostych żarowych i 2 rodzaje szparowych. W czasie 388 Tom I