Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Szkoła Eksploatacji P(xlziemnej '93 akcje i plany ubezpieczeniowe. Te formy płac są szczególnie przydatne w przy- padku dyrekcji. Premie, choć tylko uzupełniają płace, ze względu na swą ruchomość, mogą być bardzo istotnym narzędziem motywowania. Jednakże pod warunkiem ściślejszej ich zależności od efektów pracy, na które pracownik ma wpływ. W konsekwencji celowe jest: zmniejszenie powszechności występowania premii i odejścia od jej regulaminowego, a więc gwarantowanego charakteru. Oznacza to bowiem, że tylko w wyjątkowych sytuacjach pracownik może nie otrzymać całości lub części należnej mu premii. Nie są one więc elastyczne i ściśle powiązane z efektami pracy; wprowadzanie premiowania pozytywnego i selektywnego, czyli premiowania tych tylko pracowników, których efekty są lepsze od przeciętnych (uznanych za normalne) i w wysokości proporcjonalnej do tych efektów; stopniowego zastępowania premii indywidulanych premiami grupowymi i zespołowymi. Współcześnie liczy się bowiem nie tyle wysiłek mięśni i ilość produkcji, co kompleksowo rozumiane efekty pracy zależne od współdziałania wielu ludzi i wysokiej techniki wytwarzania. W następstwie powiązania premii z grupowymi czy zespołowymi efektami pracy maleje częstotliwość ich wypłaty, z uwagi na możliwość określania tych efektów na ogół w dłuższym czasie niż miesiąc. Ten wzgląd tłumaczy wyraźnie zarysowaną tendencję w krajach zachodnioeuropejskich do zmniejszania wysokości udziału premii w zarobkach całkowitych pracowników (z wyjątkiem pracowników handlowych, działów sprzedaży). 5. Wynagradzanie dyrektorów Istnieje oczywista i ścisła zależność sukcesu przedsiębiorstwa od jakości zarządzania. Dlatego też w całym procesie przebudowy polityki płac kluczową pozycję taka zmiana zasad wynagradzania dyrektorów, która umożliwi dopływ wysoko wykwalifikowanych kadr kierowniczych, z drugiej zaś skłaniać ich b>ędzie do wysoce efektywnej pracy. Wybór systemu wynagradzania dyrektorów jest sprawą tyleż ważną, co i dyskusyjną. Wymaga też osobnych badań i opracowań. Tutaj dla pełności obrazu koniecznej trans- formacji polityki płac - ograniczymy się do naszkicowania podstawowych pożądanych cech wynagradzania menedżerów w oparciu o ogólne zasady motywowania skutecznego oraz doświadczenia krajów zachodnioeuropejskich. Zauważmy zatem przede wszystkim to, że w gospodarce rynkowej brak podstaw do określania zasad i poziomu wynagrodzeń dyrektorów przedsiębiorstw przez organy władzy państwowej. Dlatego też w praktyce krajów o takiej gospodarce wynagrodzenia dyrektorów są określane w indywidualnych kontraktach według wskazań rad nadzorczych uwzględniających możliwości finansowe firmy, zadania przedsiębiorstwa, trudność ich realizacji, pozycję dyrektora na rynku pracy i w obrębie przedsiębiorstwa. Zbyt wysokie Sekcja I 45