Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 1

Underground ExpIoitati(Mi School '93 2.3. Hiszpania Hiszpański przemysł węglowy rozwinął się dzięki iterwencjonizmowi państwowemu, który jest stosowany w tej dziedzinie gospodarki od okresu przedwojennego. Jest on wymuszony presja społeczną w rejonach produkcji węgla gdzie często jest to główne źródło zatrudnienia ludności. Świadomość istnienia tego aspektu jest zasadniczym powodem utrzymywania przez obecny rząd pomocy finansowej dla górnictwa, której wielkość kształtuje się na poziomie 600 milionów dolarów rocznie. Wobec postępują- cego zapotrzebowania na energię, wydaje się że węgieł odgrywać będzie znaczną rolę w bilansie energetycznym Hiszpanii. Według oceny Międzynarodowej Agencji Energetycznej zużycie energii w Hiszpanii rosnąć będzie w najbliższych latach średnio 2% rocznie i wyniesie 169,6 miliona t.p.u. w roku 2000. Ogólne zużycie węgla kamiennego i brunatnego w Hiszpanii w roku 1990 wyniosło 48,5 min ton z czego 82% zostało skosumowane przez elektrownie. Dostawy węgla krajowego do tego sektora wyniosły 38,8 miliona ton. Gama węgli wydobywanych w Hiszpanii jest bardzo szeroka. Znaczna część węgla kamiennego uzyskiwana jest ze złóż o trudnych warunkach geologicznych i oznacza się dużym zanieczyszczeniem. Ośrodkami produkcji węgla kamiennego są prowincje: Asturia, Leon, Palencia, Ciudad Real i Cordoba. Węgiel kamienny wydobywany jest przez około 230 różnych spółek. Około połowa całej jego produkcji jest pod kontrolą sektora państwowego pozostała część skupia się w rękach ogromnej liczby małych spółek prywatnych o rocznym wydobyciu często nie przekraczającym 5000 ton rocznie. Największym producentem węgla kamiennego jest państwowa spółka Hunosa (37% produkcji węgla bitumicznego w Hiszpanii), pozostałe spółki państwowe to: Endesa (38% produkcji węgla brunatnego i podbitu- micznego), Encasur (10% produkcji węgla kamiennego dla potrzeb elektrowni Minas de Figaredo (produkcja około 500 000 ton węgla rocznie). Trudne warunki górniczo- geologiczne powodują , że możliwości mechanizacji produkcji są bardzo ograniczone. Niski stopień mechanizacji i warunki górniczo-geologiczne są bezpośrednią przyczyną niskich wydajności uzyskiwanych w kopalniach hiszpańskich (np. w kopalniach spółki Hunosa uzyskiwana wielkość wydajności to zaledwie 0,92 tony/robotnikodniówkę) oraz nieopłacalności produkcji (dopłata do jednej tony węgla kształtuje się na poziomie około 45 dolarów USA). Straty finansowe jakie ponoszą producenci węgla pokrywane są w ramach dwóch różnych systemów pomocy: 1) systemu zwanego programem Ofico, który dotyczy kopalń sektora prywatnego. 2) systemu zwanego programem Contrato, który obejmuje swym zasięgiem spółki państwowe. Wspólnota Europejska od dłuższego czasu naciska na likwidację subwencji dla węgla z kopalń głębinowych i opracowania programu restrukturyzacji. Względy socjalne wska- zują jednak, że problem ten może być rozwiązany jedynie w dłuższym okresie czasu. 76 Tom II