Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Underground Exploitation School '93 zwrócić uwagę na zdolność rozpuszczania górotworu przez odpad i absorpcję substancji szkodliwych. Istotne znaczenie ma określenie możliwości uwalniania się gazów z odpadu oraz wymywanie z niego substancji szkodliwych przez wodę. Konieczne jest również wykonywanie badań promieniotwórczości. W oparciu o poznane własności odpadu należy opracować sposób jego przygotowania dla bezpiecznego lokowania pod ziemią, planowanie, obejmujące opracowanie technologii zagospodarowania odpadu w kopalni, wybór rejonów do składowania, sposób i drogi transportu oraz systemy izolacji i zamykania rejonu lub całej kopalni, bezpieczeństwo ludzi zatrudnionych pi^y lokowaniu odpadu, ocenę ekonomiczno-techniczną przedsięwzięcia jako wynikową wyżej podanych elementów. 3* Badanie szkodliwości odpadów W wielu publikacjach spotyka się określenie „odpady zawierające substancje szkod- liwe". Jest to określenie bardzo ogólne i po głębszym zastanowieniu trudno jest znaleźć odpad, który nie będzie takich substancji zawierał. Jeśli rozpatrujemy możliwość skła- dowania pod ziemią odpadu to należy zastanowić się nad jego szkodliwością w kontekście stosowanej technologii i warunków geologiczno-górniczych. Odpad może być szkodliwy lub też nawet niebezpieczny dla: ludzi zatrudnionych przy jego lokowaniu, więc górników jak również pracowników powierzchni, wód podziemnych, górotworu. Ludzie mogą być poszkodowani przy bezpośrednim kontakcie z odpadem np. z po- wodu jego radioaktywności czy wydzielania się gazów toksycznych. Skażenie wód podziemnych z kolei ma charakter działania długofalowego, które w efekcie może spowodować skutki jeszcze gorsze niż w przypadku bezpośredniego kontaktu. Jest wiele praw, ustaw i norm, które stoją na straży prawidłowego składowania odpadów. Jest ich tak wiele, że w efekcie nie wiadomo, które są decydujące i jakie wymagania należy spełnić. W ostatnim okresie Urzędy Górnicze wraz z Inspekto- ratami Ochrony Środowiska podjęły zdecydowane działania mające na celu ochronę kopalni podziemnych przed szkodliwością składowania odpadów. Wskazano jakie oznaczenia mają być wykonywane, jednakże pominięto sposób ich wykonania oraz interpretację wyników. Zespół pracowników AGH od lat wykonuje tego typu badania. Opracowana metodyka stosowana jest głównie do badania odpadów energetycznych, jednak zasady postępowania są jednakowe dla praktycznie wszystkich odpadów przemysłowych. 208 Tom II