Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Underground Exploitation School '93 5.1. Wyznaczanie filarów ochronnych w podziemnych kopalniach węgla kamiennego Prawie wszystkie filary ochronne są wyznaczone w oparciu o instrukcję z 1961 roku, przyjęto w niej zasadę niedopuszczania do większych uszkodzeń obiektów chro- nionych przez nieskrępowaną eksploatację pozafilarową. Przyjęto podział wszystkich obiektów na cztery kategorie odporności na wpływy górnicze w zależności od dopusz- czalnych odkształceń poziomych. Dla poszczególnych kategorii obiektów zostały ustalone kąty zasięgu ujemnych wpływów w następujący sposób: I kategoria e^j^^ < 1,5 mm/m \\f = 54° II kategoria e^^p < 3,0 mm/m \|/ = 58® ni kategoria e^^p < 6,0 mm/m \\f = 62° IV kategoria Ej^p < 9,0 mm/m y = 66° Przy określaniu kategorii odporności obiektów uwzględnia się następujące główne elementy: podłoże i posadowienie obiektu, konstrukcja, kształt, wiek i aktualny stan, istniejące zabezpieczenie przeciw wpływom górniczym. Granicę filara w poszczególnych pokładach wyznacza się poprzez przyjęcie we wszystkich kierunkach wartości podanych powyżej kątów ujemnych wpływów y , określają one jednoznacznie granice filara ochronnego w poszczególnych pokładach. Przedstawia to schemat na rys. 4. Dla pokładów zalegających na głęb)okości mniejszej od 180 m wyznacza się dodatkowo pas ochronny o szerokości S według wzoru: S = 3 0 - 4 (7) W przypadku pokładów o nachyleniu ponad 10° uwzględnia się dewiację niecki obniżeniowej w warstwach karbonu, wprowadzając przesunięcie granic filara w kierunku wzniosu pokładu. Należy stwierdzić, że kilkudziesięcioletnie stosowanie przedstawionych zasad w pol- skim górnictwie wykazało jej poprawność merytoryczną, co przyczyniło się do ograni- czenia ujemnych skutków eksploatacji górniczej. W 1985 roku podjęto próbę wprowadzenia nowej instrukcji w przemyśle węglowym, opartej o dyskusyjne rozważania teoretyczne M. Chudka i S. Stefańskiego. Została ona jednak anulowana w 1991 roku w oparciu o opinię Komisji ds. Ochrony Powierzchni Wyższego Urzędu Górniczego. Aktualnie trwają prace nad opracowŁiniem nowej instrukcji. 5.2. Wyznaczenie filarów ochronnych w górnictwie metali nieżelaznych W polskim górnictwie rud Pb, Zn i Cu stosowane są od 1956 roku tymczasowe zasady wyznaczania filarów, polegające na: 222 Tom II