Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 W funkcji zmiany parametru prędkości lub współczynnika transmisji można je scharakteryzować następująco: Etap a (kompakcja struktury) - szybki wzrost prędkości i współczynnika transmisji spowodowany tym, że przyrosty odkszt^ceń sa większe od tych jakie wynikałyby z prawa Hooka. Etap b (odkształcenia sprężyste) - wolniejszy niż w etapie a wzrost w/w parametrów sejsmicznych, wynikający z liniowej zależności pomiędzy tenzorem naprężeń, a ten- sorem odkształcenia, zgodnie z prawem Hooka. Etap c (dylatancja ustalona) - zatrzymany wzrost prędkości i wsp<Hczynnika transmisji i obserwowany początkowo nieznaczny, a w miarę rozwoju procesu postępujący spadek powyższych parametrów sejsmicznych, wywołany stabilną propagacją pęknięć przy narastającym obciążeniu. Etap d (dylatancja nieustalona) - bardzo wyraźny spadek prędkości oraz współczynnika transmisji spowodowany niestabilną propagacją pęknięć, szczelin i ich wzajemnym łączeniem się. 2.2 Zasady ilościowej oceny stanu zagrożenia tąpaniami przy pomocy metody sejsmicznej W praktyce górniczej 0l)0wiązującym jest sposób opisywania zagrożenia tąpaniami, zgodnie z Kompleksową Instrukcją Oceny Stanu Zagrożenia Tąpaniami, która wprowadza 4 stopnie zagrożenia. Metoda sejsmiczna mimo wysokiego poziomu informatywnpści i umożliwiająca śledzenie charakteru zmian zachodzących w górotworze oraz ich inten- sywności traktowana była jako jakościowy sposób oceny stanu zagrożenia. Niemniej jednak szereg sejsmicznych kryteriów oceny zagrożenia wstrząsami górniczymi znalazło zastosowanie w praktyce górniczej. W szczególności dotyczy to wyznaczania intensyw- ności i zasięgu stref zagrożonych, oceny efektywności odprężenia wywołanego eksplo- atacją odprężającą oraz oceny skuteczności prac profilaktycznych (Dubinski 1991). Kryteria oceny są w tym przypadku oparte na wielkości charakteryzującej anomalie prędkości rozchodzenia się podłużnej fali sejsmicznej. Na podstawie tej anomalii doko- nywana może być ilościowa ocena następujących czynników: wielkości przyrostu ciśnienia stopień zagrożenia wstrząsami pokładowymi i stropowymi - stopień efektywności eksploatacji odprężającej efektywność strzelań odprężających skuteczność nawadniania pokładu W powyższych przypadkach operuje się z reguły 4-stopniową skalą oceny operującą określeniami: brak (przyrostu, skuteczności, odprężenia, itd) słaby Sekcja III 21