Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Underground Exploitation School '93 Tabela 3 Ilość odpadów produkowanych przez górnictwo węglowe i stopień ich wykorzystania wg W.Gutta, PJ.Nixona (1985) Kraj % udział odpadów w stosunku do produkcji węgla Stopień wykorzystania odpadów (%) Indie 8-10 małe Australia 20-30 małe USA 20 małe Pohidniowa Afryka 10 małe RFN 67 29 Anglią 50 n - 1 3 Francja 50 35 Polska 30-50 20 W Polsce produkcja odpadów kształtuje się na poziomie od 30 do 50 % w stosunku do masy wydobytego węgla. Odpady górnictwa węgla kamiennego stanowią największą pod względem ilościowym grupę odpadów stałych wytwarzanych przez przemysł krajowy. W samym tylko Górnośląskim Zagłębiu Węglowym w roku 1984 produkcja odpadów wynosiła 51,3 min m^ a w roku 2000 ma osiągnąć około 60,0 min m^ . Zwałowanie tak dużej ilości odpadów na obszrze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego to nie tylko poważny problem technologiczny lecz i dalsze znaczne zagrożenie dla środowiska w tym tak bardzo już zdegradowanym rejonie. Aktualnie na obszarze GZW istnieje ponad 300 zwałowisk kopalnianych, na których deponowane są odpady górnicze oraz pochodzące z procesów wzbogacania węgla. Ponadto znajduje się tu 90 legalnych zwałowisk odpadów komunalnych i ponad 390 nielegalnych wysypisk tych odpadów. Łączna ilość nagromadzonych odpadów przemysłowych i komunalnych na obszarze GZW przekraczała 1 mld ton wg stanu na 1981 r. Wynikające z tego obciążenie w przeliczeniu na jednostkę powierzchni terenu jest tu wyjątkowo wysokie, wynosi bowiem 1560 t/ha (Łączny M.J. 1986). W Górnośląskim Zagłębiu Węgłowym około 80 % odpadów wytwarzanych przez górnictwo węgla kamiennego składowane jest na zwałowiskach kopalnianych o powierzchni od kilku do kilkunastu hektarów lub centralnych, których powierzchnia przekracza kilkaset hektarów. Zwałowiska te stanowią wielkoobszarowe, trwałe ogniska zanieczyszczenia środowiska wodnego (tab. l , 2). Około 20 % odpadów znajduje zastosowanie w przemyśle. Są one używane w drogownictwie i budownictwie hydrotechnicznym. Ostatnio coraz częściej stosowane są przez poszczególne kopalnie do rekultywacji niecek osiadania czyli tzw. rekultywacji lokalnej. W tych przypadkach odpady stanowią rozproszone ogniska zanieczyszczeń środowiska wodnego. 244 Tom II