Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 zbuforowania odpadów) wywołuje wtórne efekty bardzo niekorzystne dla środowiska wodnego. Pod wpływem obniżania odczynu roztworów porowycłi (pH < 4,5) z matrycy skalnej (skał karbońskich budujących odpady) zaczynają uwalniać się toksyczne metale ciężkie. Ich zawartość w roztworach porowych odpadów może wielokrotnie przekraczać maksymalne wartości dopuszczalne (Twardowska I., Szczepańska J., 1990; Smith A., Ward A., 1984). 4. Udział wody w procesach wietrzenia chemicznego odpadów W procesie tworzenia się i ługowania zanieczyszczeń w bryle zwałowiska szczególne znaczenie posiada woda spełniająca rolę: reagenta (tlen rozpuszczony w wodzie), rozpuszczalnika, środka transportu zanieczyszczeń. Na zwałowiskach formowanych na odkrytym terenie źródłem wody dla sfery aeracji są opady atmosferyczne. Szczególne znaczenie dla dynamiki ługowania zanieczyszczeń posiada wielkość strumienia wód infiltracyjnych. Zasilanie infiltracyjne (co) można wyznaczyć z uproszczonego wzoru bilansowego: H = (O + + P stąd (ii H - F - Sp gdzie: H - wielkość opadów atmosferycznych, F - parowanie, Sp - spływ powierzchniowy, co - zasilanie infiltracyjne. Dla zwałowisk o kształcie stołowym pozbawionych spływu powierzchniowego (S^ ) wielkość zasilania infiltracyjnego (co) wynosić będzie: (O = / / - P Infiltracja określona na podstawie badań lizymetrycznych dla odpadów gómictwa węglowego GZW wynosi: (O = = 0,6 • / / Ilość wód infiltrujących z opadów na górne powierzchnie stołowych zwzdowisk wynosi zatem 60 % opadów. Przy przeciętnych opadach na obszarze GZW wynoszących ok. 700 mm/rok oznacza to wydajność strumienia z 1 m^ równą 420 mm/rok czyli 420 dmVok = 1,15 dm^dobę. Sekcja IV 247