Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 Opisany mechanizm, który nazwałem meclianizmem poślizgowym, jest adekwatny dla większości tąpnięć jakie wystąpiły na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. 3. Badania rozwarstwień w roku 1990 Kopalnia „Porąbka-Klimontów" rozpoczęła eksploatację grubego pokładu 510 w filarze ochronnym dla szybu , J óz e f . Filar ten stanowi dużą resztkę otoczoną ze wszystkich stron zrobami i znajduje się wewnątrz tzw. partii A. W partii tej w łatach 1962-1984 wystąpiło aż 40 tąpnięć, w tym 7 kat III. Na rysunku 2 przedstawiono uproszczoną sytuację górniczą. Pokład 510 w otoczeniu filara eksploatowany był w latach 1969-1976 systemem ścianowym poprzecznym, warstwami równoległymi do spągu z pod- sadzką hydrauliczną. Fronty eksploatacyjne w poszczególnych warstwach doprowadzone zostały praktycznie do granicy filara, co spowodowało, że w niektórych miejscach wysokość krawędzi dochodzi do l i m! Współpracując z kierownictwem Kopalni zajffoponowałem wykonanie prac badaw- czych mając uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że tąpnięcia w KWK „Porąbka- Klimontów" posiadają mechanizm poślizgowy (Goszcz 199Ib). Ponieważ warunkiem występowania takich tąpań jest powstawanie rozwarstwień nad zrobami i zawieszenie bloku A (rys 1), postanowiono wykonać wiercenia badawcze w stropie, w strefie gdzie takie rozwarstwienie powinno się znajdować. Za najbardziej odpowiednie miejsce do wy- konania badań wybrano niejako modelową sytuację pokazaną na rys 3. Z pochylni I f y wykonanej pod stropem pokładu odwiercono pionowy otwór 1, przewiercający skały stropowe na wysokość 61 m. Wiercąc ten otwór napotkano na dwa rozwarstwienia. Pierwsze o rozwarciu 0,4 m w odległości 36m i drugie o rozwarciu O,Im w odległości 52 m. Występowanie rozwarstwień zostało dodatkowo potwierdzone l)adaniami geofizycznymi (profilowanie elektrooporowe).W następnej kolejności wykonano otwory 2 i 3 mające na celu stwierdzenie występowania strefy stromych spękań w są- siedztwie krawędzi. Otwory te stwierdziły występowanie wąskich stref rozluźnionych wypełnionych okruchami skał, w których następowały ucieczki płuczki wiertniczej. Istnienie tych stref zostało również potwierdzone badaniami geofizycznymi. Otwory odwiercono w miejscu do którego zbliżać się będzie front eksploatacyjny. Nie chcąc tracić tak dogodnej sytuacji dla dokonania obserwacji spowodowałem zasta- bilizowanie w odwierconych otworach systemu elektrod pomiarowych. Wykorzystując te elektrody. Główny Instytut Górnictwa w roku 1992 wykonywał okresowe obserwacje zmian oporności elektrycznej skał w miarę zbliżania się linii frontu. KWK ,J'orąbka-Klimontów" wykonała również dalsze badania rozwarstwień w skałach stropowych. W otworze 4 nawięrcono rozwarstwienie 0,2 m w odległości 40m, a w otworze 6 rozwarstwienie 0, lm w odległości 50m (rys.2) Sekcja III 35