Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2
Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 (asymptotyczną) osobliwość w punkcie zniszczenia a^ = o*'', zatem zależność zbliżona do (7) mogłaby być prototypem. Rao, Sun i Hardy (1989) potwierdzają też - dużo wcześniej znane, np. Brady (1977) i wykorzystywane w sejsmologii jako prekursor trzęsień ziemi - zjawisko „uspokojenia" emisji krótko przed zniszczeniem próbki. Jeżeli zjawisko to zachodzi ogólnie (także w pokładzie węgla), to ma ono poważne, „negatywne" znaczenie, utrudniając wniosko- wanie o zagrożeniu (wiemy, że spadek n ( t ) może być prekursorem zniszczenia, ale n ( t ) maleje też przy malejącym a także przy stałym obciążeniu/zagrożeniu). Być może - szczególnie jeśli spadek n(t) jest tylko związany ze wzrostem E - właściwe uwzględnienie czasu trwania „uspokojenia" przy równoczesnej obserwacji E ( t ) pozwoli na złagodzenie trudności. Osolmym problemem jest możliwość bezpośredniego wykorzystania wyników badań laboratoryjnych do wnioskowania o zagrożeniu w pokładzie, gdzie - nawet przy braku „zakłóceń sejsmoakustycznych" związanych z eksploatacją (które są nieuniknione i sta- nowią nierozwiązany dotąd problem) - rejestruje się sygnały napływające (czasem równocześnie) z wielu rozproszonych w przestrzeni źródeł i, bez lokalizacji, wnioski z obserwacji dotyczyć mogą niezbyt dobrze zdefiniowanego „uśrednionego stanu" obszaru objętego obserwacją. W przypadku obserwacji przodka chodnikowego sytuacja wygląda lepiej, gdyż większość impulsów pochodzi ze „źródła skupionego" (tzn. z czoła przodka) i tego właśnie miejsca dotyczą wnioski. W systemach, gdzie o^ jest zmiennym parametrem i istnieje granica stabilności a ^ , różnica a^'" - a^ nosi nazwę zapasu stabilności, a jej odwrotność (a^^ - może być, pomijając probabilistyczne niuanse, traktowana jako miara zagrożenia desta- bilizacją. W przypadku badania próbek pojęcia te zachowują jasny sens. Wydaje się, że w przypadku obserwacji przodka chodnikowego i wnioskowania o zmianach o^^ - o ( ? ) ze zmian n ( O > pojęcia te również możemy stosować. Mówiąc o pokładzie (i obserwacji ściany) trzeba jednak zachować ostrożność, gdyż lokalna destabilizacja (zniszczenie) jakiejś małej (lub mało istotnej) jego części, może nie powodować (poza fałszywym alarmem wywołanym przez obserwacje sejsmoakustyczne) dostrzegalnych skutków. Zdaniem autora lokalizacja, lub jej uproszczona wersja, rejonizacja (Pilecki 1992) jest konieczna dla właściwej oceny stanu zagrożenia w pokładzie - bez tego widzieć możemy tylko ,jrozmyty i wygładzony" obraz tego stanu. Metody oceny zagrożenia i modele w sejsmoakustyce górniczej 3.1. Model ogólny Obserwowana w dłuższym okresie czasu EA traktowana może być z pewnym przybliżeniem, jako niejednorodny poissonowski proces punktowy o zmiennej w czasie intensywności (O Sekcja III 71
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NTcxNzA3