Materiały konferencyjne SEP 1993 - tom 2

Szkoła Eksploatacji Podziemnej '93 jedynie niektóre własności modelu, pozostawiając jego główne cechy nie zmienione. Przykłady pomiarów sejsmologicznych prowadzonych w kopalni pomogą w prześledzeniu mechanizmu zniszczenia opisanego powyżej. Dzięki specjalnej sejsmologicznej sieci pomiarowej udało się (H.Marcak i in. 1989) zlokalizować w strefie eksploatacyjnej KWK Katowice bardzo dużą ilość wstrząsów o różnym poziomie energetycznym. Wstrząsy te układają się wzdłuż trzech linii do siebie równoległych. Porównanie wyników pomiarowych i rezultatów obliczeń (Marcak H. 1992) przedstawiono w tab.l. Tabela l . Unia (1) linia (2) linia (3) długość [m] 178,3 162,1 135,1 długość sfer spęk. obliczona 72,83 70,35 58,63 długość sfer spęk. pomierzona 66 60 50 wsp. b obliczony 0,432 0,432 0,423 wsp. b pomierzcMiy 0,4 0,55 0,3 Wielkości wyliczone i rzeczywiste nie odbiegają od siebie tak istotnie, aby - uwzględniając różnice w warunkach rzeczywistych i przyjętych przy wyprowadzeniu wzorów modelowych - nie zgodzić się z faktem, że model ten opisuje w sposób generalny zachowanie się górotworu w przypadku opisanym dla kopalni Katowice. 2. Algorytm rozpoznawania obrazów w zastosowaniu do przewidywania wstrząsów górniczych Z przedstawionych powyżej rozważań wynika, że powinna istnieć możliwość wydo- bywania informacji użytecznej z ciągu pomiarów poprzedzających wystąpienie wysokoener- getycznego wstrząsu górniczego. Niestety, informacje pomiarowe są zaburzone {H^ez podwójny charakter źródeł tej informacji. Oprócz rejestracji sejsmicznych, będących efektem rozwoju strefy inkluzyjnej, w danych sejsmicznych znajdują się również wstrząsy związane z naprężeniami eksploatacyjnymi. Ponadto, na szybkość rozwoju stref inkluzyjnych ma wpływ wielkość otwarcia stropu i inne parametry górnicze. Do poszukiwania algorytmów predykcyjnych trzeba więc znaleźć metodę, która wymaga minimum założeń wstępnych dla ekstrachowania skomplikowanej struktury informacyjnej. Algorytmy dla rozpoznania i ekstrachowania takiej struktury znajdziemy w pracy V. I. Keilis-Borok'a (1990). W naszych rozważaniach zakładamy, że ciąg zdarzeń sejsmicznych z kopalni zawiera dużą składową losową tak, że wyznaczenie tylko jednej zmiennej, opisującej ciąg zdarzeń sejsmi- cznych, jest niewystarczające. W algorytmach opartych o rozpoznanie obrazów przyjmuje się, że dane sejsmiczne zawarte w ciągach kopalnianych opisują następujące funkcje: Sekcja III 85