Jan Kostrz - Głębienie szybów

142 Rozdział 2. Prace geologiczno-badawcze − rozciąganie, R r , − zginanie, R g . Wartości te dla niektórych skał podano w Tabl. 2.13. Tabl. 2.13. Podstawowe parametry mechaniczne niektórych skał Rodzaj skały Wytrzymałość na ściskanie R c [MPa] Wytrzymałość na rozciąganie R r [MPa] Moduł spręży- stości podłużnej E [GPa] Współczyn- nik Poissona v Kąt tarcia wewnętrz- nego φ [°] Bazalt 150÷300 10÷80 60÷100 - 50÷55 Dolomit 80÷250 15÷25 50 0,15 - Gabro 180÷300 15÷30 - - - Granit 180÷300 3÷25 40÷110 0,18÷0,22 45÷60 Grunt ilasty 1,5÷7,0 - 0,016÷0,5 0,30 5÷30 Kwarcyt 160÷360 10÷30 50÷150 0,12÷0,14 34 Łupek ilasty 14÷58 2÷4 10÷40 0,22 15÷30 Łupek piaszczysty 35÷83 2÷7 10÷30 0,15÷0,40 - Marmur 30÷260 7÷20 20÷50 0,20÷0,25 - Mułowiec 38÷110 4÷7 10÷45 0,17÷0,25 30 Piaskowiec drobnoziarnisty 40÷100 8÷12 10÷30 0,20÷0,30 30 Piaskowiec średnio- i gruboziarnisty 72÷100 9÷12 10÷40 0,10÷0,30 38 Sól kamienna 20÷40 1÷3 24 0,44 39÷43 Wapień 120÷250 9÷15 4÷8 0,27 27 Węgiel kamienny 6÷50 2÷5 0,6÷3 0,10 29÷37 2.5.7. Plastyczność skał Zdolność przybierania przez daną skałę różnych kształtów przy zachowaniu stałej objętości nazywa się plastycznością. Plastyczność skał zależy od składu chemiczne- go minerałów, z których jest ona zbudowana, oraz od stopnia rozdrobnienia. Dzię- ki swej krystalochemicznej budowie minerały te mają zdolność wiązania w sobie