Jan Kostrz - Głębienie szybów

219 GŁĘBIENIE SZYBÓW – JAN KOSTRZ p max – ciśnienie maksymalne, ω – stopień nierównomierności, φ – kąt tarcia wewnętrznego skał. Obecnie przez stopień nierównomierności rozumie się stosunek maksymalnego ciśnienia dodatkowego do ciśnienia równomiernego, natomiast w ZSRR utrzymy- wało się pierwotne określenie Färbera, gdzie stopień nierównomierności oznaczał stosunek maksymalnego ciśnienia całkowitego do ciśnienia równomiernego. Obydwa określenia stopnia nierównomierności różnią się o wartość 1. W Niem- czech wartość stopnia nierównomierności przyjmowana jest ω = 0,15 dla małych głębokości i ω = 0,10 dla dużych. W ZSRR stopień nierównomierności (w znacze- niu Färbera) przyjmowano jako ω = 1,1–1,5 (tzn. 0,1–0,5 w znaczeniu niemieckim i polskim). W Polsce Sterkowicz podaje wartość stopnia nierównomierności zgodnie z wykładnią Mohra ω = 0,10 i 0,05. Domke w swojej analizie matematycznej udowodnił, że obciążenie ¼ obwodu, przekroju poprzecznego szybu (Rys. 3.14b) na wysokości 4 m jest najbardziej nie- korzystnym przypadkiem obciążenia jednostronnego równomiernie rozłożonego na części obwodu szybu. Schulz-Grünow użył również tego rodzaju obciążenia, wprowadzając po prze- ciwnej stronie przekroju obudowy symetryczną reakcję górotworu. Mohr i Link przyjęli umownie do teoretycznych rozważań, że zmienne ciśnienie górotworu przebiega symetrycznie wg założonego schematu (Rys. 3.14d). Ciśnienie to zmienia się od 0 przy kącie π/2 poprzez maksimum przy kącie π do 0 przy kącie 3π/2 i analogicznie symetrycznie na drugim półkolu obudowy szybowej. Przedstawioną zmianę dodatkowego ciśnienia p 1 przyjęto wg funkcji cosinuso- wej podwójnego kąta: )2 cos 1( p p p 1 0 ϕ + ⋅ + = . (3.37) Całkowite ciśnienie na obudowę szybu p jest równe sumie jednostajnego ciśnie- nia p 0 i dodatkowego ciśnienia zmiennego p 1 lub: