Jan Kostrz - Głębienie szybów

34 Rozdział 1. Wiadomości ogólne Tabl. 1.2. Wartość współczynnika oporu α dla szybów o różnej charakterystyce Przekrój i charakterystyka szybu Wielkość współczynnika oporu α Szyby okrągłe betonowe: - bez drabin i belek - z obudową murową (kamień, cegła) - bez obudowy Szyby okrągłe: - bez drabin bez obudowy z belkami i prowadnikami - z obudową murową - z obudową murową i drabinami Szyby prostokątne z obudową drewnianą: - bez drabin, belek i prowadników - z belkami i prowadnikami - z belkami, prowadnikami i drabinami 2 4 15 20 ÷ 30 10 ÷ 15 20 10 ÷ 15 20 ÷ 25 30 ÷ 35 Zależność tę charakteryzuje (Tabl. 1.2) wielkość współczynników oporu α w za- leżności od rodzaju ścian przewodu (wg Budryka). Przekroje beczkowe i eliptycz- ne szybów stanowią kształt przejściowy z przekroju prostokątnego do okrągłego. Kształt ten wprowadzono przy wykonywaniu murowanej obudowy szybu w postaci sklepień przeciwstawiających się naporowi skał i wody znacznie lepiej aniżeli obu- dowa drewniana. Bardzo często obudowę beczkową lub eliptyczną stosowano przy przebudowie starych szybów w obudowie drewnianej, gdy zachodziła konieczność usunięcia skały zwietrzałej i odspojonej od calizny, szczególnie na dłuższych ścia- nach szybu. Eliptyczny przekrój szybu obecnie najczęściej znajduje zastosowanie w szybach pochyłych z wodoszczelną obudową betonową. Przy głębieniu szybów głębokich i w skałach słabych, gdzie ciśnienia górotwo- ru są większe, względy wentylacji i wydajności pracy przy głębieniu skłaniają do stosowania okrągłego przekroju szybu. Za takim przekrojem przemawia również łatwość orientowania przodku szybowego przy użyciu tylko jednego pionu oraz korzystniejszy układ otworów strzałowych, jak również mechanizacja ładowania