Jan Kostrz - Głębienie szybów

38 Rozdział 1. Wiadomości ogólne 1.3. Określanie wymiarów szybu Wymiary poprzecznego przekroju szybu oraz jego głębokość zależne są od przezna- czania szybu. Często przeznaczenie szybu w miarę eksploatacji złoża zmienia się (np. szyb wentylacyjny staje się wydobywczym, zjazdowym i na odwrót), co należy również uwzględnić przy ustalaniu poprzecznego przekroju szybu. Zasadniczymi elementami wpływającymi na wymiary szybu są: rozmieszczenie naczyń wyciągowych, ich konstrukcja oraz wielkość, rozmieszczenie przedziałów drabinowego, rurowego oraz kabli, jak również przewietrzanie kopalni. W zależności od przeznaczenia szybu, dobowego wydobycia kopalni oraz przy- jętej organizacji pracy ustala się rodzaj i wymiary naczyń wyciągowych, a w związ- ku z tym – wielkość przedziałów w szybie. Przy określaniu poszczególnych parametrów należy uwzględnić górnicze prze- pisy bezpiecznego prowadzenia kopalń węgla, rud, soli i innych kopalń ustalanych przez odpowiednie władze resortowe dla kopalń węgla, rud i soli. Według obowiązujących w przemyśle węglowym przepisów prowadzenia ruchu i gospodarki złożem w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny jazda ludzi szybem nie powinna się odbywać z prędkością większą niż 12 m/s. Czas jednego wyciągu, bez uwzględnienia przerw w jeździe naczynia wydobyw- czego, przyjmuje się na podstawie rzeczywistej maksymalnej prędkości ciągnienia oraz maksymalnego dopuszczalnego przyspieszenia i opóźnienia z uwzględnieniem dopuszczalnej przeciążalności silnika. Rozmieszczenie naczyń wydobywczych i ich wielkość wywierają decydują- cy wpływ na średnicę szybu i jego przekrój. Uzależnione to jest od tego, czy szyb przeznaczony jest do wydobywania urobku skipami lub wozami o dużej lub małej pojemności. Przyjmuje się, że wyciąg klatkowy powinien zapewnić zjazd i wyjazd załogi jed- nej zmiany w ciągu 30 do 40 minut. Wielkość powierzchni podłogi piętra klatki przypadającej na jedną osobę przy wysokości piętra klatki powyżej 1,75 m powinna wynosić co najmniej 0,18 m 2 . Dla określenia zdolności wydobywczej sporządza się harmonogram pracy wyciągu za- równo dla jednej zmiany i całej doby, przy czym do czasu pracy wyciągu należy