Jan Kostrz - Głębienie szybów

50 Rozdział 1. Wiadomości ogólne Rys 1.11. Usytuowanie szybu ze względu na szybkość udostępniania złoża: A – usytuowanie korzystne, B – usytuowanie niekorzystne, C – udostępnienie w najkrótszym czasie Usytuowanie szybu w miejscu 1, jak to pokazano na rysunkach 1.10 i 1.11, jest korzystniejsze aniżeli usytuowanie w miejscu 2. W okresie eksploatacji złoża koszt przewozu urobku wpływa kapitalnie na ren- towność zakładu, a więc i na efektywność inwestycji. Dla osiągnięcia najniższych kosztów przewozu na dole szyb należy umiejscowić w takim miejscu, aby liczba to- nokilometrów potrzebnych dla przewiezienia pod ziemią wybieranej kopaliny uży- tecznej i skały płonnej była jak najmniejsza. Osiągniecie pełnego wydobycia w możliwie najkrótszym czasie będzie łatwiej- sze przez głębienie szybu pionowego w punkcie A, jak to pokazano na rysunku 1.11, aniżeli w punkcie B. W jeszcze krótszym czasie można osiągnąć wydobycie przez głębienie w punkcie C szybu pochyłego. Osiągnięcie pełnego wydobycia w czasie możliwie najkrótszym przy budowie nowych kopalń można uzyskać drogą tzw. grupowej budowy kopalń lub sposobem łańcuchowym przez wykorzystanie szybów peryferyjnych. Grupowa budowa kopalń polega na wzajemnym powiązaniu przynajmniej dwu kopalń (dwu szybów) znajdujących się w budowie, zwiększeniu liczby punktów udostępniających (szybów i przecznic) złoże oraz rozpoczęciu wstępnej eksplo- atacji jeszcze przed wykonaniem wszystkich robót górniczych i budowlano-mon- tażowych w zakładzie zasadniczym. Na rysunku 1.12 przedstawiono tego rodzaju budowę kopalń.