Jan Kostrz - Głębienie szybów

57 GŁĘBIENIE SZYBÓW – JAN KOSTRZ W przypadku zlokalizowania szybu na wychodniach złoża lub poza nimi filar ochronny szybu jest zbędny. Niekiedy korzystne jest lokalizowanie szybu w dużej szczelinie uskokowej lub w miejscu wymycia złoża. Wtedy również straty substancji użytecznej są znikome. Jednak zlokalizowanie szybu w miejscu zaburzeń geologicznych może być nieko- rzystne dla głębienia szybu i jego obudowy ze względu na trudne warunki hydro- logiczne. Uzyskanie najmniejszych kosztów utrzymania wyrobisk poziomych jest możliwe, gdy szyb jest zlokalizowany pośrodku pola górniczego. Warunki powierzchniowe niejednokrotnie wpływają na lokalizację szybów, zwłaszcza szybów centralnych znajdujących się na terenie zakładu górniczego. Zmusza do tego konieczność dysponowania odpowiednim obszarem do rozloko- wania powierzchniowych zabudowań kopalni, konieczność posiadania połączenia z linią kolejową oraz z siecią dróg kołowych, lokalizacja osiedli mieszkaniowych, ukształtowanie terenu, itp. Stosunki hydrogeologiczne w miejscu projektowania szybu wpływają w zasadni- czy sposób na wybór metody głębienia szybu oraz koszt i czas jego głębienia. Należy unikać lokalizacji szybu w miejscach występowania warstw kurzaw- kowych, zawodnionych piasków i żwirów oraz skał szczelinowatych, jak również zawodnionych szczelin uskokowych. Unikać też należy lokalizacji szybów w miej- scach, gdzie występują stare zroby kopalniane itp., jak również w miejscach zalewa- nych okresowo wodą. Praktyka wykazała, że niejednokrotnie korzystniejsze jest zlokalizowanie szybu w większej odległości i prowadzenie dłuższych poziomych wyrobisk udostępniają- cych, aniżeli głębienie szybu w trudnych warunkach hydrologicznych. Uzyskuje się przez to nie tylko zmniejszenie kosztów całości robót udostępniających, ale również skraca się ich czas. 1.5. Metody głębienia szybów Wykonywanie nowego szybu z powierzchni ziemi do pewnego poziomu kopalni nazywa się głębieniem lub przebijaniem szybu. Wykonywanie nowego odcinka istniejącego już szybu nazywa się pogłębianiem szybu.