Jan Kostrz - Głębienie szybów

77 GŁĘBIENIE SZYBÓW – JAN KOSTRZ stabilizującym się na głębokości od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów poniżej poziomu terenu oraz o ciśnieniu złożowym 6 MPa. Wody te pozostają w kontakcie hydraulicznym z wodami jurajskimi. Drugą warstwę wodonośną tego kompleksu stanowią utwory jury środkowej i górnej o miąższości stu kilkunastu do stu kilkudziesięciu metrów. Jest to poziom wodonośny typu szczelinowatego o charakterze subartezyjskim połączony hydrau- licznie z wodami albu. Wydatek wód z tego poziomu uzależniony jest od stopnia szczelinowatości i skawernowania zwłaszcza wapieni i dolomitów. Duże zmiany facjalne kompleksu oraz ukształtowanie i wodonośność kompleksu I mogą decydować o tym, czy utwory te, a szczególnie utwory albskie, mogą być bezwodne lub wykazywać niewielkie zawodnienie. Przykładem może tu być rejon szybu nr ¼ kopalni pilotująco-wydobywczej. Kompleks III obejmujący warstwy karbońskie reprezentowane przez utwory westfalu zalega od głębokości 650 do 1120 m, osiągając maksymalną miąższość czterystu kilkunastu metrów. Występowanie wód tego kompleksu związane jest z porowatymi, a niekiedy spę- kanymi piaskowcami, zapiaszczonymi iłowcami oraz podkładami węgla. Poziomy wodne mają charakter szczelinowo-warstwowy o napiętym zwiercia- dle wody stabilizującym się na głębokości kilku do dwudziestu kilku metrów od powierzchni i ciśnieniu złożowym od 7,0 do 11 MPa. Poszczególne poziomy wo- donośne rozdzielone są pakietami iłowców lub połączone wskutek lokalnych zabu- rzeń tektonicznych (uskoki, wyklinienia itp.). Według dotychczasowego rozeznania wody tego kompleksu mają charakter statyczny. Stropowa część utworów karboń- skich wykazuje duże zwietrzenie, co w przypadku zawodnienia czyni te utwory trud- ne do przejścia w czasie głębienia szybu metodą zwykłą. Pod względem własności chemicznych wód wyróżnia się dwie strefy: − pierwszą od 0 do 160 m – związaną z wodami I kompleksu, − drugą od 550 do 1100 m – związaną z wodami jurajsko-albskimi i karboński- mi II i III kompleksu. Wody pierwszej strefy hydrochemicznej wykazują niską mineralizację ogólną (do 1500 mg/l), są średnio twarde, typu dwuwęglowo-wapniowego lub dwuwęglo- wo-sodowego.