Materiały konferencyjne SEP 2018

drgań wywołanych wstrząsami górniczymi na powierzchni terenu górniczego stosuje skalę empiryczną GSI GZWKW 2012V oraz skalę pomocniczą GSI GZWKW 2012A [3]. Skale te służą do oceny wpływów oddziaływania wstrząsów górniczych na obiekty budowlane, liniową pod- ziemną infrastrukturę techniczną oraz intensywność odczucia drgań przez ludzi. Do oceny stopnia intensywności drgań na powierzchni stosuje się następujące parametry wstrząsów:  maksymalną amplitudę prędkości drgań poziomych PGV Hmax ,  czas trwania składowej poziomej prędkości drgań t HV,  maksymalną amplitudę przyspieszenia drgań poziomych w paśmie do 10 Hz PGA H10,  czas trwania składowej poziomej przyspieszenia drgań t Ha . Parametry te zarejestrowane na poszczególnych stanowiskach porównano z wartościami maksymalnych amplitud składowej poziomej przyspieszeń drgań podłoża oraz maksymalnych amplitud składowej poziomej prędkości drgań gruntu otrzymanych z zależności (1), (2), (3) i (4) celem zbadania propagacji fal sejsmicznych zarejestrowanych wstrząsów wysokoenergetycz- nych [15]. 04,3 log 29,1 log 45,0 a log      r E dla r > 600 m (1) 52,0 600 log 25,0 log 54,0 a log 2 2            r E dla r < 600 m (2) 91,1 log 28,1 log 39,0 v log      r E dla r > 600 m (3) 68,1 600 log 28,0 log 51,0 v log 2 2            r E dla r < 600 m (4) gdzie: a  maksymalne przyspieszenie drgań gruntu; v – maksymalna prędkość drgań gruntu, E  energia sejsmiczna; oraz r – odległość epicentralna ognisko wstrząsu – obiekt o podanych współrzędnych. W obliczonych z powyższych wzorów parametrach drgań gruntu należy uwzględnić jesz- cze współczynnik amplifikacji warstw nadkładu, które z jednej strony powodują zwiększone tłumienie drgań, a z drugiej wzmacniają je dzięki efektom rezonansowym. Dla cienkich warstw nadkładu jakie obserwujemy w GZW efekt wzmocnienia amplitudy drgań dominuje oraz jed- nocześnie dochodzi do odfiltrowania drgań o wysokich częstotliwościach [15]. Do wyznacze- nia współczynnika amplifikacji (uwzględnionego w obliczeniach) zawartego w opracowaniu J. Dubińskiego i in. „Skala oceny oddziaływania wstrząsów indukowanych eksploatacją złóż wę- gla kamiennego na powierzchnię dla obszarów kopalń Kompanii Węglowej. Etap V – kopalnie nadwiślańskie” przyjęto model jednowymiarowy dla płaskiego zalegania warstw nadkładu z al- gorytmem opisującym propagację fali podłużnej P i poprzecznej SH [2]. Porównania, pomierzonych wartości na wybranych stanowiskach oraz teoretycznych war- tości przyspieszenia drgań gruntu obliczonych w oparciu o wzory (1), (2), (3) lub (4) uwzględ- niających współczynnik amplifikacji, wyznaczony analitycznie, dokonano w tabeli 3. Na pod- stawie uzyskanych wyników obliczono odchyłki procentowe (%a, %v) pomiędzy wartościami pomierzonymi (a, v), a wyznaczonymi empirycznie (a t ,v t ) z zależności teoretycznych. Przeanalizowano również dominujące częstotliwości drgań gruntu pochodzące od omawia- nych wstrząsów górniczych. Wartości te zawierają się w szerokim paśmie od 1 do 40 Hz, a więc są to częstotliwości zarówno poniżej jak i powyżej drgań własnych budynków na powierzchni [8].