Materiały konferencyjne SEP 2018

na nią działających i grozi utratą stateczności wyrobiska, a także obwałami i zawałami prowa- dzone są przez służby kopalniane okresowe kontrole stanu technicznego obudowy. Dotychczas prowadzono szereg badań nad korozją, także obudowy górniczej [4, 10, 15, 16, 17] i opraco- wanych zostało wiele metodyk pozwalających na oszacowanie nośności skorodowanych odrzwi na podstawie pomiarów rzeczywistej grubości ścianek kształtowników V [2, 3, 5, 9]. Bardzo istotnym zagadnieniem jest także nośność złączy ciernych [6, 7, 8, 11], która wpływa na rozstaw odrzwi, określany w procesie doboru obudowy [13, 14]. Szczególnie dotyczy to skorodowanych odrzwi, kiedy trudno w sposób pośredni określić nośność złączy ciernych. Dla oszacowania tej nośności przeprowadzono cykl badań stanowiskowych na złączach ciernych odrzwi, pozyskanych z przebudowanego wyrobiska. Dodatkowym celem badań było określe- nie który parametr jest kluczowy z uwagi na ocenę stanu technicznego skorodowanej obudowy – nośność złączy ciernych czy wytrzymałość łuków. 2. CHAREKTERYSTYKA ŚRODOWISKA KOPALNIANEGO W MIEJSCU PRACY BADANAYCH ZŁĄCZY CIERNYCH Środowisko kopalniane zmienia się wraz z charakterystycznymi czynnikami takimi jak: wa- runki hydrologiczne, głębokość zalegania, wilgotność, temperatura pierwotna skał otaczają- cych, temperatura maszyn i urządzeń pracujących w danym wyrobisku, przepływ powietrza itp. Na podstawie badań i obserwacji stwierdzono że największy wpływ na prędkość procesów korozji w KWK Piast-Ziemowit Ruch Ziemowit ma agresywność wód kopalnianych. O agresywności wód kopalnianych decydują cztery podstawowe składniki zawarte w wodach: – stężenie jonów wodorowych (pH), – twardość ogólna, – ilość chlorków, – ilość siarczanów. Próbki złączy ciernych przeznaczone do badań laboratoryjnych pobrano z Przekopu wschodniego 930, poziom III (650m) w trakcie prowadzonej tam przebudowy. W tabeli 1 ze- brano podstawowe dane dotyczące obudowy. Tabela 1. Charakterystyka obudowy[18] Table 1. Steel support characteristic [18] Wielkość odrzwi Kształtownik Gatunek stali Liczba strzemion w złączu Typ strzemion Rok zabudowy ŁP9 V29 25G2 2 K29 1998 r. Obudowa została zabudowana w 1998 r., zatem eksploatowana była przez 20 lat. Na łukach obudowy widoczne są odspojenia produktów korozji od obudowy oraz silnie skorodowane strzemiona. Środowisko w miejscu pobierania próbek jest bardzo agresywne. W wyrobisku panuje wilgotność względna powietrza na poziomie 88%. Dodatkowo analizowana woda cha- rakteryzuje się bardzo wysoką mineralizacją. Zawiera ona 149 500 mg/dm 3 substancji rozpusz- czonych oraz posiada wysoką twardość – 1019  n. Średnie stężenie jonów chlorków 84 373 mg/dm 3 oraz siarczanów 3 323 mg/dm 3 przy znacznej warstwie wilgoci na powierzchni obu-