Materiały konferencyjne SEP 2018

Pomiary geometryczne strzemion kabłąkowych typu K29 w złączu nr 2 wykazały, że śruby kabłąkowe M27 posiadają znaczne ubytki korozyjne skutkujące zmniejszeniem się średnicy kabłąków w zakresie od 7-20 mm w strzemieniu górnym oraz od 18-23 mm w strzemieniu dolnym. Odmienny charakter pracy zaobserwowano podczas próby nr 2. Złącze obciążone siłą Fs=467 kN, przy momencie zginającym Mg=50,4 kNm, zsunęło się (rys. 8). Zsuw miał cha- rakter zsuwu ciągłego, a końcowa wartość nośności złącza ustabilizowała się na poziomie ok. 90 kN. Po próbie nie stwierdzono również deformacji plastycznej kształtowników w złączu. Najbardziej prawdopodobną przyczyną zsuwu złącza oraz systematycznym jej obniżaniem się był zły stan techniczny śrub kabłąkowych górnego i dolnego strzemienia w porównaniu z ka- błąkami strzemion użytych w próbie nr 1 (rys. 7). 4. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Badania bardzo silnie skorodowanych złączy wykazały, że korozja ma znaczący wpływ na powstanie efektu sczepiania się kształtowników w złączu. W zależności od stanu strzemion w złączu, które decydują o sile docisku kształtowników, korozja może doprowadzić do całko- witego zablokowania się złącza lub sytuacji, gdy jego nośność jest znacznie większa od nośno- ści nominalnej. Paradoksalnie prowadzi to do wzrostu nośności odrzwi, gdyż zmienia się ich charakterystyka z podatnej na sztywną. Odbywa się to jednak kosztem ich podatności i prowa- dzi do niebezpiecznej sytuacji usztywnienia się obudowy, co w konsekwencji jest niekorzyst- ne, zwłaszcza w przypadkach możliwości występowania wstrząsów górotworu, czy też obcią- żeń o charakterze deformacyjnym. Niepokój może także budzić niewielka nośność złącza cier- nego po zaistnieniu pierwszego zsuwu, po zerwaniu połączenia adhezyjnego. Należy także mieć na uwadze fakt, że wraz z postępującą korozją maksymalna nośność odrzwi (usztywnio- nych) spada. W związku z tym, że przedstawione badania mają charakter pilotażowy, a uzyskane wyniki wskazują na bardzo znaczny wpływ korozji na bezpieczeństwo pracy obudowy, badania skoro- dowanych złączy będą kontynuowane na większej liczbie próbek oraz przy różnych typach strzemion. LITERATURA [1] Norma PN-G-15026:2017-04: Obudowa wyrobisk górniczych – strzemiona oraz złącza odrzwi z kształtowników korytkowych – Badania wytrzymałościowe. [2] Prusek S., Rotkegel M., Stokłosa J., Malesza A. 2004: Ocena stopnia skorodowania odrzwi obudo- wy chodnikowej na przykładzie ZG „Bytom III”. Miesięcznik WUG nr 9/2004, Katowice. str.13-20. [3] Rotkegel M., Kowalski E. 2003: Wpływ stopnia skorodowania elementów odrzwi na nośność obu- dowy. Prace Naukowe GIG. Seria Konferencje Nr 46, Katowice. str. 95-110. [4] Prusek S., Rotkegel M. 2004: Zjawisko korozji w obudowie chodnikowej. Prace Naukowe GIG. Seria Konferencje Nr 48. Katowice. str. 55-62. [5] Prusek S., Rotkegel M. 2005: Korozja obudowy wyrobisk korytarzowych. Wiadomości Górnicze 7- 8/2005. Katowice, str. 336-341. [6] Pytlik A. 2013: Obudowa górnicza i jej akcesoria – wymogi bezpiecznego stosowania. Bezpieczeń- stwo pracy w kopalniach węgla kamiennego. Praca zbiorowa pod redakcją Władysława Konopko. Tom 1 Górnictwo i Środowisko. Rozdział 4 Główny Instytut Górnictwa. Katowice. str. 111÷133.