Materiały konferencyjne SEP 2018

stawą do dalszych prac nad rozwojem i usprawnieniem prezentowanego rozwiązania. Wymie- nić tutaj można przede wszystkim dostosowanie urządzenia (a w zasadzie lancy usypującej) do pracy z wykorzystaniem pyłu kamiennego stearynowanego o zawartości stearyny w granicach 0,15÷0,3%, tak aby każdy pył spełniający wymagania normy PN-G-11020 mógł być z powo- dzeniem stosowany do usypywania na półkach w zaporach przeciwwybuchowych. W chwili obecnej przy stosowaniu pyłu sterynowanego obserwuje się problemy związane z zachowa- niem prawidłowego zasypu na półkach. Kolejnym elementem będącym przedmiotem kolejne- go udoskonalenie będzie uproszczenie w sterowaniu dozownikiem. Liczne próby pokazały, że dla osób, które przeszły krótkie szkolenie teoretyczne oraz praktyczne sterowanie urządzeniem nie stanowi problemu, jednak wielu testujących uważa, iż ten element można jeszcze uspraw- nić. W tym celu zostanie przeprojektowany układ zaworów sterujących dopływem powietrza. PODSUMOWANIE Istnieje możliwość rozpowszechnienia opracowania w każdym zakładzie górnictwa węglo- wego w kraju i za granicą, a także w innych przedsiębiorstwach, gdzie możemy mieć do czy- nienia z zagrożeniem wybuchem pyłu węglowego. Co prawda, w latach 2009-2017 nie zaist- niały w polskim górnictwie zdarzenia w związku z wybuchem pyłu węglowego, ale zagrożenie to jest ciągle postrzegane za jedno z najgroźniejszych w górnictwie węgla kamiennego. Ostat- nie zdarzenie miało miejsce w 2008 r. w KWK „Mysłowice-Wesoła”, gdzie zaistniał wybuch pyłu węglowego w wyniku samozapalenia się węgla oraz zapalenia i wybuchu metanu w otamowanej części chodnika IX wschodniego, w pokładzie 510, na poziomie 665 m. Według WUG [1] w ww. okresie czasu w zakładach górniczych sprawdzany był stan zabezpieczenia miejsc możliwego zapoczątkowania wybuchem pyłu węglowego, m.in . przez kontrolę: ilości części niepalnych i wody przemijającej w próbach pyłu kopalnianego pobieranych do badań laboratoryjnych w obecności kontrolujących, stanu zapór przeciwwybuchowych, wykorzysty- wania i sprawności urządzeń zraszających w maszynach urabiających oraz na drogach odstawy urobku, użytkowania środków chemicznych powodujących zmniejszenie napięcia powierzch- niowego wody stosowanej w systemach zraszających. Ważnym elementem zabezpieczenia przeciwko skutkom wybuchu pyłu węglowego jest prawidłowe umiejscowienie i wykonanie półek z pyłem kamiennym. Można tego dokonać między innymi przy użyciu urządzenia typu DJP. Urządzenie zostało zaprojektowane do pneumatycznego transportu pyłu kamiennego lub innego materiału pylistego, służącego do zwalczania zagrożenia wybuchem pyłu węglowego pod ziemią – tzn. do budowy zapór przeciwwybuchowych lub lokalnego opylania wyrobiska. Lance ze specjalnymi końcówkami pozwalają na wykonywanie obydwu czynności ze spągu bez potrzeby stosowania pomostów roboczych lub drabin. Pneumatyczny dozownik pyłu jest urządzeniem, które podlega ochronie prawnej [2] oraz po- siada wszelkie dopuszczenia i certyfikaty do pracy pod ziemią (w tym IM2 cX KOMAG/ /16/ATEX/0138). Rozwiązanie pod nazwą: „Zwalczanie zagrożenia wybuchem pyłu węglowego - pneumatyczny dozownik pyłu typu DJP” uzyskało wyróżnienie w 45. Ogólnopolskim Konkursie Poprawy Warunków Pracy przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (grudzień 2017 r.). Urządzenie jest cały czas ulepszane (zgodnie z sugestiami użytkowników i potrzebami rynko- wymi), a Autorzy mają nadzieję, że rozwiązanie to będzie konsekwentnie wdrażane w polskim górnictwie, co przyczyni się do podniesienia bezpieczeństwa oraz w razie wystąpienia wybu- chu pyłu węglowego pozwoli na skuteczne zwalczenie jego rozprzestrzeniania.