Materiały konferencyjne SEP 2018

2 1. WSTĘP Wybór metody wydobycia jest w znacznym stopniu uzależniony od geologicznych warunków złoża. Zwiększenie koncentracji wydobycia oraz prowadzenie eksploatacji na coraz większych głębokościach przyczynia się do wzrostu zagrożeń naturalnych. W takich warunkach należy zastosować profilaktykę wpływającą na wzrost bezpieczeństwa pracy. Wychodząc na wprost wymaganiom rynku i dążąc do wzrostu efektywności pracy, PGG S.A. oddział KWK „Murcki-Staszic” rozpoczęła eksploatację pokładu 510 w polu S. Węgiel z tego rejonu charakteryzuje się wysokimi parametrami opałowymi oraz gwarantuje przyszłość dla Naszej Kopalni w kolejnych dekadach. Ze względu na wysokie zagrożenie pożarowe ( III grupa samozapalności) preferowanym systemem przewietrzania jest sposób na „U”. Wówczas strefa wzmożonego wydzielania się metanu położona jest w rejonie skrzyżowania z wyrobiskiem nadścianowym. Prowadzenie eksploatacji w pokładzie 510 w polu S, związane jest z współwystępowaniem szeregu zagrożeń naturalnych bezpośrednio wpływających na bezpieczeństwo pracy, jak i wielkość wydobycia. Do najistotniejszych zagrożeń należą zagrożenie metanowe, pożarowe i tąpaniami. Wszystko to utrudnia eksploatację, stwarzając duże zagrożenie w trakcie prowadzenia robót górniczych. Z uwagi na powyższe w ścianach w polu S w pokładzie 510 wykorzystano odmetanowania (otwory drenażowe wiercone z chodnika nadścianowego, chodniki drenażowe), oraz szeroki zakres profilaktyki tąpaniowej i pożarowej. Przedmiotowy artykuł ma na celu przedstawienie doświadczeń wynikających z eksploatacji pokładu 510 w polu S w warunkach współwystępowania zagrożeń naturalnych. 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POKŁADU I ZAGROŻEŃ NATURALNYCH 2.1. CHARAKTERYSTYKA ZŁOŻA W OTOCZENIU POKŁADU 510 W POLU S Na tektonikę złoża w polu S składają się ograniczające to pole uskoki „Kłodnicki”, „Jakub”, „Józef” i „Stanisław”:  uskok „Kłodnicki” zrzuca warstwy w kierunku południowo-zachodnim (od 35 do 60m),  uskok „Jakub” zrzuca warstwy w kierunku zachodnim, (około 70m),  uskok „Stanisław” zrzuca warstwy w kierunku południowym, (około 40m),  uskok „Józef” zrzuca warstwy w kierunku zachodnim, (od 10m na południu do 75m na północy pola). Warstwy siodłowe w polu S zalegają na głębokości od około 850 do około 1080m i zapadają pod kątem około 4° na południowy zachód. Budują je pokłady 510 i 501, a w północno - zachodniej części pola także pokład 504. Pokład 510 ma miąższość około 10m i jest podścielony iłowcami i mułowcami warstw porębskich. W stropie pokładu 510 zalegają iłowce o miąższości od 9,9m do 12,3m lokalnie przewarstwione wkładką piaskowca o miąższości 1,0m. Powyżej zalega piaskowiec o grubości od 12,3m do 21,2m. Nad nim występują iłowce i mułowce (od 1,2 do 10,7m miąższości) podścielające pokład 501. Odległość stropu pokładu 510 od spągu pokładu 501 wynosi od 30 do 37m. W stropie pokładu 501 zalega iłowiec. W spągu pokładu 510 zalegają warstwy iłowców i mułowców. 2.2. ZAGROŻENIA NATURALNE Zagrożenie tąpaniami – pokład 510 w warstwie wybieranej w pierwszej kolejności zaliczony został do II stopnia zagrożenia tąpaniami oraz do I stopnia zagrożenia tąpaniami w pozostałych warstwach po czystym wybraniu jednej warstwy tego pokładu. Zagrożenie pożarowe – III grupa samozapalności.