Materiały konferencyjne SEP 2019

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2019, Materiały Konferencyjne Transport lodu jako chłodziwa w klimatyzacji kopalń prof. dr hab. inż. Nikodem Szlązak AGH w Krakowie dr hab. inż. Dariusz Obracaj, prof. AGH AGH w Krakowie dr inż. Marek Korzec AGH w Krakowie STRESZCZENIE: Pogarszanie się warunków klimatycznych w kopalniach wymaga stosowa- nia wysoko efektywnych systemów klimatyzacji. Stosowane obecnie w polskich warunkach systemy klimatyzacji oparte na rozprowadzeniu wody lodowej posiadają pewne ograniczenia związane z ich rozbudową. Jednym ze sposobów rozwiązania problemu może być zastosowa- nie lodu jako chłodziwa w układach klimatyzacji. W referacie przedstawiono sposoby transpor- tu lodu w układach klimatyzacji. Na podstawie wyników badań przedstawiono wady i zalety transportu hydraulicznego lodu. Wykazano efektywność chłodniczą zawiesiny lodowej przy jej transporcie na duże odległości. Wyodrębniono newralgiczne czynniki technologiczne wpływa- jące na bezpieczeństwo transportu hydraulicznego lodu. SŁOWA KLUCZOWE: zagrożenie klimatyczne, klimatyzacja kopalń, klimatyzacja centralna, lód w klimatyzacji 1. WPROWADZENIE Zwiększająca się głębokość eksploatacji oraz wysoka mechanizacja robót górniczych wpływa na pogarszanie się warunków klimatycznych w wyrobiskach kopalń podziemnych. W celu zwalczania zagrożenia klimatycznego w kopalniach stosuje się układy klimatyzacji. Układy te w znaczącej większości przeznaczone są dla przeniesienia pewnej projektowanej mocy chłodniczej. Zwiększenie mocy chłodniczej układów klimatyzacji musiało by się wiązać z koniecznością przebudowy znacznej części instalacji, w tym, rurociągów szybowych, ruro- ciągów magistralnych, reduktorów ciśnienia czy też zestawów pompowych oraz innych ele- mentów instalacji. Rozwiązaniem problemu zwiększenia mocy chłodniczej układu klimatyzacji może być zastosowanie w nich lodu. Lód w kopalniach podziemnych wykorzystywany jest od połowy XIX wieku, ale rozwój technologii klimatyzacji jego wykorzystywania przypada na drugą połowę XX wieku. Nowe rozwiązania technologiczne przypadają na lata 90. ubiegłego wieku, kiedy nastąpiło masowe wykorzystanie lodu dla potrzeb klimatyzacji w kopalniach złota i platyny w związku z taryfowaniem energii elektrycznej w RPA. Osiągnięto obniżenie kosztów zużycia energii w procesie klimatyzacyjnym, głownie po- przez zmniejszenie ilości wody w dołowym obiegu chłodniczym poprzez produkcję lodu. Cie-