Materiały konferencyjne SEP 2019

zastosowanego modelu dało zadowalające efekty. Podjęte działania miały posłużyć uzyskaniu odpowiedzi na pytanie: czy stopień uwęglenia węgla determinuje wpływ składu petrograficz- nego na przebieg procesów sorpcyjnych w węglu kamiennym o bardzo niskim stopniu uwęg- lenia? 2. MATERIAŁ BADAWCZY I METODYKA POMIAROWA Pierwszy etap badań obejmował przygotowanie materiału badawczego. Polegało ono na ma- nualnej separacji części próbki macierzystej węgla bazowego (próbka B), na koncentraty dwóch litotypów: witrynu (próbka V) oraz durynu (próbka D). Wykonane zostały: analiza elementarna i analiza techniczna węgla macierzystego oraz weryfikacja efektywności procesu separacji poprzez wykonanie analizy składu petrograficznego próbek dla wszystkich próbek. Zasadniczą część badań stanowiła seria eksperymentów sorpcyjnych przeprowadzonych w za- kresie niskiego ciśnienia w temperaturze 298 K na trzech próbkach: węglu bazowym (Rₒ = = 0.51%) oraz dwóch koncentratach macerałów, witrynu i durynu. Jako sorbaty zastosowano metan, ditlenek węgla oraz mieszaninę tych gazów o składzie 50% CH 4 i 50% CO 2 . Tabela 1. Właściwości węgla bazowego: analiza techniczna i elementarna Table 1. Specification of original coal sample B: proximate and ultimate analysis and vitrinite reflectance Analiza techniczna Analiza elementarna Parametr W a [%] A a [%] V a [%] C a [%] H a [%] N a [%] S a [%] O a [%] B 6.13 5.53 32.27 66.85 3.77 0.93 0.19 14.17 W: zawartość wilgoci, A: zawartość popiołu, V: zawartość części lotnych, C, H, N, S: zawartość pier- wiastków, odpowiednio, C, H, N, S, a: stan suchy. W a : moisture content, analytical basis, A a : ash content, analytical basis, V a : volatile matter content, analy- tical basis, C a : content of element C, analytical basis, H a : content of element H, analytical basis, N a : con- tent of element N, analytical basis, O a : content of element O, analytical basis, S a : content of element S, analytical basis. Tabela 2. Właściwości próbek: analiza pertograficzna i refleksyjność witrynitu Table 2. Specification of coal samples: maceral group composition Witrynit [%] Liptynit [%] Inertynit [%] Substancja minerlana [%] Refleksyjność witrynitu [%] V 74.6 6 13.9 5.5 0.51 B 51 11 36 2 0.51 D 28.4 16.3 47.2 8.1 0.51 Próbka macierzysta węgla kamiennego pochodzi z kopalni „Sobieski”, z pokładu 207, usytuowanego na głębokości 540 m. Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Węgla w Po- kładzie (ECE-UN In Seam Coal Classification) węgiel ten zalicza się do typu medium-rank para bituminous D. Badanie analizy elementarnej przeprowadzono w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach. Zawartość wilgoci w węglu oznaczone według normy PN-80/G-