Materiały konferencyjne SEP 2020

S.A. Oddział KWK „Boże Dary”. Przed rozpoczęciem wykonywania powyższych prac przeprowadzono obserwacje i pomiary kontrolne obejmujące ilości wody dopływającej do szybu od powierzchni do poziomu 282 m. Wypływająca zza obudowy woda ujmowana była w sączkach lub spływała grawitacyjnie po obudowie szybu. Wykonany na obmurzu szybu system rynienek ujmował te wypływy, skąd kierowane były do rurociągu ociekowego. Wg wykonanego pomiaru, dopływ wody przed przystąpieniem do prac iniekcyjnych i likwidacji otworów drenażowych wynosił 0,080 m 3 /min. Do poziomu 282 m dopływały wody ze zrobów wyeksploatowanego na tym poziomie pokładu 308 oraz z otworów drenażowych. Łączny dopływ wody na poziom 282 m wynosił 2,170 m 3 /min. Przed przystąpieniem do prac łączny dopływ wody z ocieków szybu „Czułów” od powierzchni do poziomu 282 m oraz ze zrobów poziomu 282 m i z otworów drenażowych wynosił 2,250 m 3 /min. Dla oceny skuteczności wykonanych prac, po ich zakończeniu wykonano ponownie obserwacje i pomiary kontrolne obejmujące podobny zakres jak przed przystąpieniem do ich wykonywania. Do głębokości przeprowadzonej iniekcji nie stwierdzono wypływów wody zza obudowy szybu. Wyjątek stanowiła tylko przypowierzchniowa strefa, skąd występowały wycieki z pierwszego, przypowierzchniowego swobodnego poziomu wodonośnego oraz z kanału wentylacyjnego. Poziom ten był bardzo wrażliwy na zmiany warunków atmosferycznych. W związku z likwidacją otworów drenażowych następuje odbudowa leja depresji i podnoszenie się zwierciadła wody w górotworze. Poniżej strefy iniekcji obserwowano nieznaczne zwiększenie natężenia dotychczasowych wypływów i sączeń wody oraz występowanie nielicznych, nowych punktów wypływu wody. Wg wykonanego pomiaru, po zakończeniu prac iniekcyjnych i likwidacji otworów drenażowych dopływ wody do rury szybowej od powierzchni do poziomu 282 m wynosił 0,180 m 3 /min. Oznacza to wzrost dopływu wody z tego odcinka szybu „Czułów” o 0,100 m 3 /min, co spowodowane było stopniową odbudową leja depresji i wzrostem ciśnienia hydrostatycznego. W trakcie likwidacji poszczególnych otworów drenażowych, na poziomie 282 m obserwowano systematyczny spadek ilości wody wypływającej zza tam izolacyjnych. Po zakończeniu prac dopływ ten wynosił 0,120 m 3 /min. Łączny dopływ wody z ocieków szybu „Czułów” od powierzchni do poziomu 282 m oraz ze zrobów poziomu 282 m po zakończeniu prac wynosił 0,300 m 3 /min i na podobnym pozio- mie utrzymywał się do końca 2017 roku. Oznacza to, że w wyniku przeprowadzonych prac iniekcyjnych oraz likwidacji otworów drenażowych, łączny dopływ wody od powierzchni do poziomu 282 m i z poziomu 282 m zmniejszył się z 2,170 m 3 /min do 0,300 m 3 /min tj. o 86,7%. Zaprzestanie drenażu przez zlikwidowane otwory spływowe spowodowało odbudowę ciśnień w systemie wodonośnym i stopniowe zanikanie leja depresji. Pomiary wzniosu zwierciadła wody wykonywane są w otworze TO-53, pozostawionym do prowadzenia monitoringu zmiany zwierciadła wody po zaprzestaniu drenażu górotworu. Po zakończeniu likwidacji ostatniego otworu wiertniczego zwierciadło wody w dniu 23.05.2017 roku znajdowało się na głębokości 82,48 m poniżej poziomu terenu. Wznios zwierciadła wody w początkowym okresie wynosił 1,95 m/dobę i w ciągu tygodnia systematycznie spadał do 1,10 m/dobę. Po tym okresie, obserwowano zmniejszanie się prędkości wzniosu zwierciadła wody od kilkudziesięciu do kilkunastu cm na dobę pod koniec czerwca. W lipcu następował kilkucentymetrowy wznios lustra wody na dobę, który ustabilizował się w następnych miesiącach na głębokości około 57,6 m.