Materiały konferencyjne SEP 2020

niu nanofiltracji (NF1) i obserwowano hydrauliczny spadek ciśnienia (tj. różnicę między ciśnie- niem retentatu i permeatu) na modułach NF1 – nagły wzrost tej wielkości świadczyłby o zablo- kowaniu modułu przez wytrącający się osad. Uzysk w drugi stopniu nanofiltracji (NF2) wynosił 80%. Przetestowano pracę przy uzysku w pierwszym, bardziej narażonym na krystalizację trudno rozpuszczalnych soli, stopniu nanofiltracji (NF1) 60, 70 i 80%. Nie zaobserwowano istotnej zmiany hydraulicznego spadku ciśnienia przy żadnej z testowanych wartości uzysku (Rys. 2). Praca przy wyższym uzysku byłaby zbyt ryzykowna ze względu na występujące przesycenie re- tentatu względem siarczanu wapnia – przy uzysku 80% retentat był już przesycony, jednak ze względu na powolną kinetykę krystalizacji gips krystalizował w pobranych próbka retentatu do- piero po kilku godzinach. Ze względu na to, że hydrauliczny czas przebywania roztworu w mo- dułach NF jest krótszy niż czas potrzebny na zaobserwowanie krystalizacji, można wysnuć wnio- sek, że praca przy uzysku NF1 80% jest bezpieczna nawet w trybie ciągłym. Zostało to przypad- kowo potwierdzone w późniejszym terminie, podczas awarii, która wymusiła trwający 2 h prze- stój w pracy NF1, gdy moduł ten pracował przy uzysku 80%. Po naprawie i ponownym urucho- mieniu węzła NF1 nie zaobserwowano żadnych zmian w parametrach pracy modułu. 2 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 Hydrauliczny spadek ciśnienia na module NF1 [bar] Czas eksperymentu [h] 60% 70% 80% Rys. 2. Hydrauliczny spadek ciśnienia na module NF1 podczas testów maksymalnego dopuszczalnego uzysku permeatu. Figure 2. Hydraulic pressure drop on the NF1 module during maximum allowable permeate recovery tests W Tabeli 2 przedstawiono skład wody surowej, retentatu i permeatu z węzła nanofiltracji. Wyni- ki wskazują na dobry rozdział jonów dwuwartościowych od jednowartościowych, a co za tym idzie na możliwość odzysku wodorotlenku magnezu ze strumienia retentatu przy jednoczesnym odzysku soli ze strumienia permeatu.