Materiały konferencyjne SEP 2020

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2020, Materiały Konferencyjne Badanie stanu i zachowanie się struktur skalnych metodą endoskopową (kamerą wziernikową) oraz rozwarstwieniomierzem wielopoziomowym Adam Ratajczak JSW S.A. KWK „Knurów-Szczygłowice”, Knurów STRESZCZENIE: Zapewnienie stateczności wyrobisk górniczych, a zwłaszcza wyrobisk przy- ścianowych, związane jest bezpośrednio z rozpoznaniem i monitoringiem zachowania się góro- tworu wokół wyrobiska. Właściwe rozpoznanie górotworu, jego własności geotechnicznych, pozwala w procesie doboru obudowy na przyjęcie odpowiadającego stwierdzonym warunkom geologiczno-górniczym rozstawu odrzwi obudowy, a także w razie konieczności sposobu ich wzmocnienia. Pomocnym narzędziem w obszarze optymalizacji doboru obudowy wyrobisk górniczych jest wykorzystanie metody endoskopowej oraz pomiaru rozwarstwień skał stropo- wych. W artykule przedstawiono praktyczne zastosowanie kamery wziernikowej oraz rozwar- stwieniomierzy wielopoziomowych dla oceny zachowania się struktur skalnych wokół wyro- bisk korytarzowych poddanych wpływom eksploatacji pokładów węgla oraz wpływom zaszło- ści eksploatacyjnych. SŁOWA KLUCZOWE: stateczność wyrobisk, monitoring górotworu 1. WSTĘP Zapewnienie stateczności wyrobisk górniczych w polskich kopalniach węgla kamiennego jest jednym z podstawowych założeń inżynierii górniczej. Ciągle pogarszające się warunki geologiczno-górnicze w których drąży się, a następnie użytkuje wyrobiska górnicze, stawiają spore wymagania stosowanej obudowie jako konstrukcji mającej przenieść obciążenie od stro- ny górotworu, niejednokrotnie powiększone o obciążenie dynamiczne od sprowokowanych wstrząsów górotworu prowadzoną eksploatacją górniczą. Istotnym elementem w zakresie do- boru obudowy wyrobisk korytarzowych, w którym obciążenie od strony górotworu pełni klu- czową rolę, jest właściwe rozeznanie górotworu oraz obserwacja (monitoring) jego zachowania się na etapie użytkowania wyrobiska. Na kontrolę stateczności wyrobiska składa się kontrola zmian w górotworze przy pomocy rozwarstwieniomierzy linkowych bądź sond ekstensome- trycznych oraz kontrola obciążenia obudowy przy użyciu różnego typu dynamometrów, podu- szek hydraulicznych oraz indykatorów, [1]. Pomocnym narzędziem w procesie oceny statecz- ności obudowy jest pomiar zasięgu strefy spękań oraz wielkość rozwarstwień skał stropowych świadczących o wielkości obciążenia obudowy. Pomiar zasięgu strefy spękań przy zastosowa- niu badań endoskopowych z wykorzystaniem kamery wziernikowej (kamera inspekcyjna) mo- że być pomocny przy projektowaniu długości stosowanych kotew. Pozwala również zweryfi- kować przeprowadzone obliczenia w oparciu o modele analityczne. Kamery inspekcyjne zna-