Materiały konferencyjne SEP 2020

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2020, Materiały Konferencyjne Warunki decydujące o ujęciu metanu z pokładów węgla kamiennego zalegających na dużych głębokościach Nikodem Szlązak AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii szlazak@agh.edu.pl STRESZCZENIE Metan występujący w pokładach węgla kamiennego stanowi poważne za- grożenie dla bezpieczeństwa w podziemnych zakładach górniczych. W związku z tym, że jest on gazem palnym i wybuchowym konieczne jest ograniczenie jego wypływu do przestrzeni wyrobisk górniczych. Proces ten wymaga stosowania środków profilaktycznych w postaci od- metanowania. Ujecie metanu z górotworu jest najskuteczniejszym środkiem zwalczania zagrożenia me- tanowego, zapewniającym zmniejszenie wypływów metanu do przestrzeni roboczych. Jednak efektywność ujęcia metanu uzależniona jest od przepuszczalności pokładów węgla. Najsku- teczniejszą metodą okazało się drenowanie metanu z górotworu i otamowanych zrobów i od- prowadzanie go osobnymi rurociągami na powierzchnię, wykorzystując depresję wytwarzaną w stacji odmetanowania. Metoda ta pomaga w utrzymaniu żądanych parametrów wentyla- cyjnych, stawia jednak określone wymagania co do sposobów rozcinania metanonośnych pokładów węgla. Celem artykułu jest określenie czynników wpływających na możliwość ujęcia metanu z pokładów węgla. W artykule wskazano na trudności w ujęciu metanu z pokładów nienaru- szonych eksploatacja a zalegających na dutej głębokości. Odmetanowanie pokładów węgla w oparciu o techniki szczelinowania z powierzchni, w porównaniu z ujęciem metanu podczas prowadzenia robót górniczych, jest mało efektywne. Wynika to z faktu konieczności istotnego naruszenia górotworu z powodu jego bardzo małej przepuszczalności. SŁOWA KLUCZOWE: Zagrożenie metanowe, metody odmetanowania, efektywność odmeta- nowania WSTĘP Metan występujący w pokładach węgla wpływa niekorzystnie na bezpieczeństwo w podziem- nych zakładach górniczych z uwagi na jego uwalnianie podczas prowadzonych prac górni- czych. Jest on gazem palnym i wybuchowym, z tego więc względu zawsze stanowił i stanowi poważne zagrożenie bezpieczeństwa w kopalniach węgla kamiennego. Ograniczenie wypływu metanu do przestrzeni wyrobisk górniczych, w celu niedopuszczenia do przekroczenia dopusz- czalnych przepisami górniczymi stężeń metanu w powietrzu przepływającym przez wyrobiska,