Materiały konferencyjne SEP 2020

(Czapliński praca zb. 1994). Desorpcja stanowi sumaryczny proces odwrotny do procesu sorp- cji. Jest ona wydzielaniem się sorbatu z przestrzeni sorpcyjnej do otoczenia. Proces sorpcji gazów jest procesem złożonym, dla którego szybkość i ilość zaadsorbowanej substancji zależą od czasu. Zależność ilości zaadsorbowanej substancji od czasu przedstawia się w postaci krzywych kinetycznych, w których wielkość sorpcji dąży do wartości granicznej odpowiadającej wielkości adsorpcji w stanie równowagi dla danego stężenia gazu. W przeprowadzonych badaniach kopalnianych dokonano poboru prób węgla oraz ich póź- niejszej analizy laboratoryjnej. Próby pobierane były w różnych kopalniach, z różnych aktual- nie eksploatowanych pokładów węgla oraz na różnych poziomach wydobywczych. Próbki te miały również cechować się odmiennymi parametrami charakteryzującymi własności fizyczne węgla, takimi jak zwięzłość, zawartość części lotnych, zawartość wilgoci czy zawartość popio- łu. Próbki węgla pobierane były zgodnie z opracowaną do tego celu metodyką (Szlązak N. i inni 2011). Dla próbek tych wykonane zostały badania sorpcji metanu na węglu kamiennym, jak również desorpcji metanu z węgla. Badania sorpcji i desorpcji metanu na węglu kamien- nym przeprowadzono z wykorzystaniem analizatora IGA-001. Analizator ten jest układem grawimetrycznym służącym do wyznaczania izoterm sorpcji i desorpcji gazów. Na rysunkach 1 i 2 przedstawiono otrzymane izotermy sorpcji metanu na węglu z dwóch pokładów, a na rysunku 3 i 4 krzywe desorpcji. Rys. 1. Izoterma sorpcji (pokład 329/1) Rys. 2. Izoterma sorpcji (pokład 330/2)