Materiały konferencyjne SEP 2021

1. WSTĘP Zarządzanie to sztuka osiągania celów czyli sprawiania, za pomocą świadomych działań ukie- runkowanych na zasoby, że cel zaplanowany do osiągnięcia zostanie osiągnięty (parafraza de- finicji R.W Griffina, [1]). W zakresie działań zarządczych znajdują się wszystkie aktywności, bez których osiągnięcie celu jest niemożliwe, począwszy od rozważenia celu, poprzez plano- wanie sposobu jego osiągnięcia aż do sprawdzenia, że cel został osiągnięty. Zarządzanie zawsze jest ukierunkowane, i zawsze dotyczy jakiegoś konkretnego obszaru lub aspektu – czyli kontekstu, w którym umieszczony jest cel, który ma być osiągnięty. Przykła- dowo, jeśli celem jest poprawa efektywności energetycznej przedsiębiorstwa aspektem tym jest energia (czyli mówimy o zarządzaniu energią, patrz ISO 50001) a jeśli celem jest ochrona zdrowia pracowników aspektem tym jest BHP (patrz ISO 45001). Jeśli natomiast celem jest doskonalenie i rozwój przedsiębiorstwa, aspektem tym jest innowacyjność i zaangażowanie pracowników. W niniejszej pracy autor prezentuje procesowe podejście do tej właśnie kwestii, aby udzielić odpowiedzi na pytanie: jakie działania należy podjąć aby osiągnąć korzyści płyną- ce ze skutecznego zarządzania tym aspektem. Działania te są zaprezentowane w postaci ogól- nego modelu procesu z arządzania p omysłami p racowniczymi ( ZPP ), uwzględniającego, oprócz aktywności, także związane z nimi wymagania, których spełnienie implikuje sukces zarządzania i których niespełnienie implikuje jego porażkę. Wiedza ta powinna ułatwić zarów- no projektowanie nowego jak i doskonalenie funkcjonującego systemu. 2. SKUTECZNE ZARZĄDZANIE POMYSŁAMI 2.1. SZPP – cel funkcjonowania Przed podjęciem jakiejkolwiek aktywności zarządczej, służącej przecież osiągnięciu celu, na- leży precyzyjnie określić ten cel, bowiem zarządzanie bez poprawnie zdefiniowanego celu jest, z definicji, bezcelowe. Celem nadrzędnym procesu ZPP czyli tym, którego osiągnięciu ten proces służy, jest zwykle strategiczny cel biznesowy: generowanie zysku poprzez zdobycie lub utrwalenie przewagi konkurencyjnej. W aspekcie zarządzania innowacyjnością i zaangażowaniem pracowników cel nadrzędny osiągany jest dzięki skutecznemu wykorzystywaniu wewnętrznego, intelektualnego i motywacyjnego potencjału pracowników – to jest więc cel operacyjny procesu ZPP. Osią- gnięcie tego celu przynosi organizacji korzyści sprzyjające osiągnięciu celu strategicznego. Korzyści te można rozważać w trzech aspektach:  Korzyści bezpośrednich – będących efektem wykorzystania innowacyjności pracowni- czej;  Innowacyjności – czyli ujawnianej wiedzy pracowniczej, do której organizacja nie ma łatwego dostępu;  Zaangażowania – czyli wzrostu motywacji do uczestniczenia w doskonaleniu organiza- cji. W opracowaniu [5, wykres 3] korzyści te zostały wskazane jako najczęstsze powody wdraża- nia systemu sugestii, zatem można uznać, że zarządzający są świadomi potencjału skutecznego zarządzania pomysłami pracowniczymi. Warunkiem osiągnięcia korzyści jest prawidłowe funkcjonowanie dobrze zaprojektowanego, prawidłowo wdrożonego, skutecznie utrzymywanego i doskonalonego procesu – w takich oko- licznościach pracownicy chętnie będą dzielili się swoją wiedzą, doświadczeniem i spostrze- gawczością, będą wydajniej i bezpieczniej pracowali i będą z tego tytułu bardziej zadowoleni.