Materiały konferencyjne SEP 2021

Szkoła Eksploatacji Podziemnej 2021, Materiały Konferencyjne Pneumatyczne źródło sejsmiczne do monitorowania prędkości fal sejsmicznych w warunkach podziemnej eksploatacji węgla Przemysław Sierodzki CTTEMAG Sp. z o.o. w Katowicach Politechnika Śląska w Gliwicach Leszek Remiorz Politechnika Śląska w Gliwicach Zbigniew Isakow CTTEMAG Sp. z o.o. w Katowicach Rafał Czarny Uniwersytet Stanowy Pensylwanii, State College Mateusz Ćwiękała PGG S.A. Oddział KWK ROW Ruch Rydułtowy STRESZCZENIE: W artykule przedstawiono koncepcję pneumatycznego wzbudnika fal sej- smicznych oraz pierwsze rezultaty testu prototypu. W założeniach, konstrukcja źródła ma być dostosowana do warunków podziemnej eksplantacji węgla, tj. z zachowaniem wymogów iskro- bezpieczeństwa. Wzbudzanie ma odbywać się w krótkich odstępach czasu, rzędu kilku minut, co umożliwi wysokorozdzielcze w czasie monitorowanie prędkości różnych typów fal sejsmicz- nych. Quasi ciągły pomiar pozwoli na dokładniejsze śledzenie zmian pola naprężeń w rejonie wydobycia zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia tąpnięcia. Projektowane źródło będzie współpracowało z systemem sejsmoakustycznym ARES-5/E. SŁOWA KLUCZOWE: Źródło sejsmiczne, wzbudnik sejsmiczny, hazard sejsmiczny w kopalni, tąpnięcie górotworu, wstrząsy górnicze, system sejsmiczny 1. WPROWADZENIE Dla bezpieczeństwa pracy w górnictwie kluczowym zagadnieniem jest utrzymanie stabilności wyrobisk. Proces wydobycia zaburza równowagę górotworu i powoduje występowanie niebez- piecznych koncentracji naprężeń mogących wywoływać tragiczne w skutkach tąpnięcia [1]. Bezpośredni, punktowy pomiar składowych naprężeń, jakkolwiek możliwy przy użyciu róż- nych czujników, to ze względu na trudny dostęp, objętość i zmienność kontrolowanego obszaru w otoczeniu ściany wydobywczej oraz koszty z tym związane nie jest stosowany praktycznie.